Nhạc sĩ Ưng Lang và trời mưa xứ Huế

Vưu Văn Tâm

Xuất thân từ dòng dõi hoàng tộc, là cháu bốn đời của vua Tự Đức, Nguyễn Phúc Ưng Lang, tức nhạc sĩ Ưng Lang đồng vai vế với vua Hàm Nghi (Ưng Lịch), vua Đồng Khánh (Ưng Kỷ) và là vai trên vua Khải Định (Bửu Đảo), vua Thành Thái (Bửu Lân), vua Duy Tân (Vĩnh San) và vua Bảo Đại (Vĩnh Thụy). Bên cạnh năng khiếu âm nhạc sớm bộc lộ từ tuổi thiếu niên, Ưng Lang cũng yêu thích nghề xây dựng và cơ khí. Với mảnh bằng kỹ sư công chánh, ông đã tham gia những công trình xây dựng trên nhiều miền đất nước và cũng góp tay trong việc đặt những viên gạch đầu tiên cho nền tân nhạc còn khá mới mẻ ở Việt-Nam.

Trong thời gian làm việc ở Nghệ-An, tiếng Hạ uy cầm (guitare Hawaii) của ông chiều từng chiều đã bắc một nhịp cầu cho mối tình thơ mộng với cô gái láng giềng. Cũng như bao đôi uyên ương khác, họ vun đắp tình yêu và ước mơ một ngày không xa sẽ được bên nhau, kề vai hạnh phúc. Chiến cuộc tràn lan, Nhật đảo chánh Pháp và hết thảy các công chức phải hồi hương trở về nguyên quán. Ưng Lang phải bùi ngùi chia tay với mối tình đầu và không hẹn được ngày trở lại.

Về lại xứ Huế, ngày tháng cứ buông trôi như con nước đi mãi không về và những cơn mưa dai dẳng như hờn trách, như gợi lên nỗi u hoài mối tình thơ dang dở. Trong nỗi nhớ thương người yêu ngập hồn, nhạc sĩ Ưng Lang đã bấm phím trên những sợi tơ lòng dịu dàng, mỏng mảnh ..

Mưa rơi chiều nay vắng người

Bên thềm gió lơi

Mơ bóng ngàn khơi

Mưa rơi màn đêm xuống rồi

Mây sầu khắp nơi

Thương nhớ đầy vơi (*)

Cảm xúc thương nhớ cứ dâng trào như muốn san sẻ nỗi đau buồn với tâm tình não nề của người yêu nơi chốn xa ..

Ai đi như xóa bao lời thề

Thuyền theo nước trôi không về

Thấu cùng lòng ai não nề

Riêng chốn phòng khuê (*)

Không như Ngưu Lang và Chức Nữ còn có dịp gặp gỡ mỗi dịp mưa ngâu bên cầu Ô Thước, mối tình đầu của nhạc sĩ Ưng Lang đã vội tan theo vận nước nổi trôi, để cho từng đêm dài vắng ai, nhìn lá úa theo hoa tàn mà nghe lòng ray rứt không nguôi ..

Mưa rơi đìu hiu dưới trời

Đêm dài vắng ai

Thương nhớ nào nguôi (*)

20.08.2022

(*) “Mưa rơi” là nỗi sầu muôn thuở của nhạc sĩ Ưng Lang và được ông sáng tác từ nét nhạc đến lời ca, tuy trên ấn phẩm của nhà xuất bản Tinh Hoa năm 1955 ghi “lời nhạc của Châu Kỳ”. Theo lời Ưng Lang thì khoảng thời gian sau đó không lâu, nhạc sĩ Châu Kỳ là người em và cũng là người bạn văn nghệ ở Huế đang lâm lụy sau cuộc hôn nhân tan vỡ. Nhạc sĩ Châu Kỳ xin được thay đổi vài chỗ trong lời hát với hy vọng gửi gắm ít nhiều tâm sự đến người xưa nên Ưng Lang đã đồng ý để tên Châu Kỳ trên ‘sheet’ nhạc.