Trâu Ðiên Và Cố Vấn Mỹ, Muộn Vẫn Phải Nói.

Tô Văn Cấp

Lời nói đầu: Nếu các binh chủng bạn có những tiểu đoàn nổi tiếng như Sấu Thần, Cọp Ba Ðầu Rằn, Song Kiếm Trấn Ải v.v..thì Binh Chủng Thủy Quân Lục Chiến (TQLC) chúng tôi cũng có những tiểu đoàn nổi tiếng, một trong những đơn vị đó là Trâu Ðiên, tức Tiểu Ðoàn 2/TQLC. Trong bài viết này tôi xin dùng danh xưng “Trâu Ðiên”, và các Tiểu Ðoàn Trưởng là “Trâu Ðiên Trưởng”.

Xin chân thành cám ơn Trâu Ðiên Trưởng Ðồ Sơn và cố vấn trưởng Trâu Ðiên John Sheehan đã cung cấp thêm tài liệu để tôi viết bài này.

* * *

Tháng 8/2012 tôi được đi du lịch 7 ngày đến miền Ðông-Bắc Mỹ như Philadelphia, New York, Washington D.C và Canada, tôi thấy vui khi được chạm tay vào quả chuông Ðộc Lập, thăm tượng Nữ Thần Tự Do, thác Niagara, Ground Zero, đài tưởng niệm các Tổng Thống Hoa Kỳ v.v… Nhưng khi đứng trước bức tường đá đen, nhìn thấy bóng mình in trên vách đá, “nằm” chung với tên của 58,772 quân nhân Hoa Kỳ đã hy sinh và mất tích (MIA) trên chiến trường Việt Nam, lòng tôi bâng khuâng và tự hỏi tại sao mình còn sống và đứng đây, nhận Hoa Kỳ là quê hương thứ hai, trong khi 1,200 MIA (mất tích) còn ở lại VN, thân xác họ bị chôn vùi ở những nơi xưa kia là chiến trường khốc liệt như Cồn Tiên, Ia Drang, Cầu Khởi, Bời Lời hay trong ngục tù CS.

Nhìn lên bức tường đá đen, bất ngờ tôi thấy tên White, tôi tự hỏi đây có phải là cố vấn (CV) White đi với tôi trong trận Bời Lời (Tây Ninh) ngày 16/9/1968 hay không? Trận đó tôi chỉ biết là khi vừa đụng địch, White ngã xuống, bất tỉnh, và được trực thăng tản thương ngay.

Tôi thấy tên Joe, có phải đây là cố vấn Joe bị thả lầm vào tuyến VC, bị bắn vào nách xuyên qua vai trong trận Bời Lời 16/9 mà đã được đại đội tôi cứu về và tải thương hay không?

Tôi đọc được tên Jack, có thể là viên có vấn mà Trâu Ðiên Trưởng Nguyễn Xuân Phúc cho đi với tôi trong trận kinh Cán Gáo, tỉnh Chương Thiện ngày 19/6/69. Ngày đó, Jack và tôi cùng bị thương nặng, tôi gãy chân tay, “trào máu họng”, còn Jack bị bay mất một cánh tay.

Những cố vấn đi với tôi chỉ trong một thời gian rất ngắn, có khi vài giờ rồi bị thương, được tải thương nên tôi không nhớ chính xác tên và cũng không rõ tình trạng của họ sau đó ra sao, lành dữ thế nào. Dù Mr. White, Mr. Joe, Mr. Jack có là cố vấn cho TQLC/ VN hay không thì những cái danh ấy trên bức tường đá đen này vẫn là những người bạn đồng minh anh hùng đã chiến đấu để bảo vệ VN Tự Do. Họ đã “nằm” xuống, còn tôi, người Việt Nam tị nạn thì lại được đứng đây, ngay Thủ Ðô Hoa Kỳ. Nghĩ đến White, đến Joe, Jack, tôi đưa tay quẹt ngang mắt, đứng nghiêm đưa tay chào các ông và các anh hùng trên bức tường đá đen.

Hướng dẫn viên du lịch đưa chúng tôi đến đây để thăm một di tích lịch sử Hoa Kỳ gắn liền với chiến tranh VN, với người Mỹ gốc Việt Nam, không phải viếng một nghĩa trang nên tôi không có nhang để thắp, không có hoa để tặng các ông.

Trong các buổi lễ quan trọng của cộng đồng người Việt tại hải ngoại, sau nghi thức chào Quốc Kỳ VN và Hoa Kỳ là “Một Phút Mặc Niệm” để tưởng nhớ đến quân dân cán chính VNCH đã hy sinh… để tưởng nhớ đến hơn 58 ngàn quân nhân Hoa Kỳ đã chiến đấu và hy sinh để bảo vệ miền Nam VN Tự Do v.v…Ðó là một phút để tưởng nhớ và vinh danh chung, nhưng sau khi viếng bức tường đá đen, chào từ giã White, Joe, Jack, tôi nghĩ mình sẽ phải viết về những vị cố vấn đã đi hành quân với “Trâu Ðiên”, nhất là những CV đã đi với ÐÐ1/TÐ2, họ đã bị thương, đã hy sinh cách nay mấy chục năm. Phải viết như nói lời cám ơn, dù muộn vẫn phải nói.

Sau khi thăm bức tường đá đen, vì trình độ computer và tiếng Mỹ của tôi ở dạng ABC nên tôi đã nhờ Quốc Việt, chuyên viên điện toán, vào các Web của USMC, Web đài tưởng niệm ở Washington DC, Web nghĩa trang Arlington và Web của các cựu QN/TQLC Mỹ đã tham chiến tại VN để tìm tên các cố vấn cũ, và tình trạng “sức khỏe” của họ, nhưng chỉ tìm được tên 5 người bị tử thương khi đi hành quân với TQLC/VN. Tôi không thấy tên các cố vấn mà tôi muốn biết, như vậy có lẽ họ đều bình an nên tôi ngưng tìm.

Năm 2014, Tổng Hội Thủy Quân Lục Chiến Việt Nam (TQLC/VN) thực hiện cuốn Quân Sử (QS), cần tài liệu chính xác cho các bài viết nên tôi đã liên lạc được với cấp chỉ huy cũ của tôi là Trâu Ðiên Trưởng Trung Tá Ngô Văn Ðịnh (Ðồ Sơn), và Cố Vấn, Ðại Úy John Sheehan, là hai người biết rõ những gì đã xảy ra với đại đội của tôi trong các cuộc hành quân.

Trước khi nói về những việc mà Ðồ Sơn và John Sheehan giúp tôi tìm được tin tức các cựu cố vấn đã cùng tôi chiến đấu bên nhau, tôi xin nói qua về nhiệm vụ của các cố vấn và mối thân tình của họ với Trâu Ðiên nói chung, của John Sheehan với Ðồ Sơn nói riêng.

Tôi không rõ hệ thống cố vấn và nhiệm vụ của họ ở các đơn vị bạn, nhưng với Binh Chủng TQLC/VN thì mỗi khi một tiểu đoàn đi hành quân thì sẽ được tăng phái 2 cố vấn Mỹ, một đi với tiểu đoàn trưởng (cánh A), một đi với tiểu đoàn phó (cánh B). Cấp đại đội thì họ không đi theo, trừ khi đại đội đó đi riêng với nhiệm vụ đặc biệt.

Nhiệm vụ của cố vấn Mỹ khi đi hành quân với tiểu đoàn TQLC/VN là liên lạc với các trực thăng Mỹ để xin tản thương, tiếp tế, quan trọng nhất là khi tiểu đoàn đụng trận thì liên lạc và phối hợp với hệ thống cố vấn Mỹ để xin yểm trợ hỏa lực Pháo Binh, Không Quân Mỹ. Họ chỉ có nhiệm vụ theo dõi diễn tiến hành quân, báo cáo và xin yểm trợ hỏa lực, đôi khi góp ý, nhưng không đi vào chi tiết kế hoạch hành quân của đơn vị trưởng. Họ luôn ghi chép mọi diễn biến trong ngày, như một cuốn nhật ký hành quân để xác định trách nhiệm rõ ràng và đó chính là những tài liệu quý giá chính xác về sau này.

Cũng xin nói thêm là khi đi hành quân, các cố vấn Mỹ tự túc mang theo lương thực và vật dụng cá nhân, tiểu đoàn chỉ cung cấp người mang máy truyền tin cho họ mà thôi. Khi chấm dứt hành quân thì nhiệm vụ của họ cũng hết và họ trở về nơi cư trú riêng. Nhưng vì TQLC/VN là đơn vị tổng trừ bị, đi hành quân liên tục, dài ngày khắp 4 vùng chiến thuật nên các cố vấn Mỹ gần như là quân số cơ hữu của tiểu đoàn, Việt-Mỹ thân thiện và sống chết bên nhau. Mặc dầu được luân phiên thay đổi về nghỉ nhưng có nhiều cố vấn Mỹ vẫn muốn đi với TQLC. Có cố vấn đã trở về Mỹ sau khi hết nhiệm kỳ, nhưng rồi “nhớ rừng” họ lại xin quay trở lại với TQLC/VN. Ðại Úy Campbell là một trong những người đó.

Thomas Campbell là cố vấn cho Trâu Ðiên Trưởng Lê Hằng Minh, trong trận Phong Ðiền, Huế, ngày 29/6/1966. Trung Tá Lê Hằng Minh tử trận thì Cố Vấn Campbell cũng bị thương, người mang máy cho ông tử trận nhưng ông ta không xin tải thương mà ở lại tiếp tục chiến đấu.

Sau khi Tr/Tá Lê Hằng Minh tử trận, Thomas Campbell xin tiếp tục ở lại và làm cố vấn cho Trâu Ðiên Trưởng Ngô Văn Ðịnh (Ðồ Sơn) thêm 3 nhiệm kỳ nữa cho tới Mậu Thân 1968 thì Campbell về Mỹ dạy môn lãnh đạo và chỉ huy tại Ðại Học Austin, Texas và viết sách. Trong tựa đề một cuốn sách, Ðại Tá hồi hưu Thomas Campbell đã viết như sau:

* * *

Preface

– Long ago, I was young and full of passion for adventure, glory, excitement and faraway places. I satisfied those powerful yearnings tenfold over in the U.S Marines.

The greatest of all those adventures began in November 1965 when I was assigned as an advisor to the Vietnamese Marines. I thought that I would make them better Marines, but in the final analysis they made me a better Marine. I learned things from them that are not taught in American military schools. My best teachers were Major Le Hang Minh, Major Nguyen The Luong, Major Dinh Van Ngo, Captain Nguyen Xuan Phuc and Minh’s ever faithful bodyguard.

This is the story and the lessons.

Co van My

Tom Campbell

Austin, Texas.

* * *

Năm 1968, sau khi Thomas Campbell rời Trâu Ðiên về Mỹ thì Ðại Úy John Sheehan đến thay thế Thomas làm cố vấn trưởng, và cố vấn phó là Trung Úy Carl White. John Sheehan làm việc với Trâu Ðiên Trưởng Ngô Văn Ðịnh suốt thời gian Têt Mậu Thân tới trận Cầu Khởi và Bời Lời cho tới ngày 6 tháng 1/1969 thì Trung Tá Ngô Văn Ðịnh vả Ðại Úy Sheehan cùng bị thương trong trận U Minh. Sau đó thì cả hai ông cùng rời Trâu Ðiên. Trung Tá Ðịnh lên làm Ðại Tá Lữ Ðoàn Trưởng TQLC, còn Ðại Úy Sheehan thì về Mỹ, tiếp tục trong quân đội. Chức vụ sau cùng của ông là Ðại Tướng 4 sao. Ông John Sheehan hồi hưu năm 1997.

Đại tá Ngô Văn Định

Đại tướng John Sheehan

(“General Sheehan retired from the Marine Corps on September 24, 1997 and, a year later, joined Bechtel International, the 5th-largest privately owned company in the U.S., as a Senior Vice President.”)

Ngày 6/1/1969, Ðồ Sơn bị thương khá nặng vì đạn B40 nên Sheehan cấp tốc tải thương Trâu Ðiên ra tàu bệnh viện Hải Quân Mỹ, ở đó Ðồ Sơn được cứu sống, nếu như…! Còn Sheehan bị nhẹ nên ông ta không được tản thương. Khi về Mỹ, ông Sheehan đã mang cái đuôi đạn B40 (RPG) về để làm kỷ niệm. Sau 30/4/75, khi liên lạc được với Trâu Ðiên Ngô Văn Ðịnh thì ông đã gửi trả lại cái đuôi đạn B40 ấy cho Ðồ Sơn để làm kỷ niệm. Ông Sheehan viết:

Col Dinh,

This RPG belong to you. You fought well and were good leader.

I could not have a better friend to fight alongside.

The RPG is a little dirty but it looks better than it did at 01:30 on January 6th, 1969.

God Bless and Semper Fi!

Jack Sheehan

Gen USMC

Ði tìm Cố Vấn cố nhân.

Như tôi đã viết ở trên, cấp đại đội không có cố vấn đi theo, trừ khi đi riêng một mình với nhiệm vụ đặc biệt. Tôi là đại đội trưởng thường được Ðồ Sơn cho cố vấn đi theo. Rồi các cố vấn này ra đi hoặc bị thương, thời gian chưa đủ để “tôi nhớ tên anh, tôi viết tên anh trên đá trên hoa”. Nay, sau khi thấy những tên tương tự trên Bức Tường Ðá Ðen, tôi nhờ Ðồ Sơn và ông John Sheehan tìm họ và chuyển dùm tới họ lời hỏi thăm cám ơn của chúng tôi.

1/ Người đầu tiên tôi muốn hỏi thăm là Thomas Campbell.

Tom (Thomas) là cố vấn trưởng của Trâu Ðiên Lê Hằng Minh (1966). Tôi chỉ là trung đội trưởng nên không có gì liên quan đến công việc, còn giao tiếp thì lại càng không, dù họ rất lịch sự. Vì vốn liếng tiếng Anh của tôi không đủ để tâm tình, nhưng đủ những danh từ Việt-Mỹ pha lẫn trong lúc cần thiết khi đụng trận. Thí dụ như nói họ gọi “phở bắc”, “gà cồ”, tức là xin pháo binh, họ hiểu liền; báo có “ký-lô” (killed: chết), whiskey (wounded: bị thương) để họ gọi trực thăng tải thương. Cố vấn Mỹ xin trực thăng Mỹ tải thương và yểm trợ thì lúc nào cũng được đáp ứng nhanh chóng. Chiến trường, mỗi khắc giá đáng ngàn vàng đó, quý vị ơi!

Nói đến ngôn ngữ Việt-Mỹ khi đụng trận thì tôi nhớ đến Trâu Ðiên Nguyễn Xuân Phúc, trong lúc khẩn cấp tại trận Hạ Lào. Thủy Quân Lục Chiến và Việt Cộng trộn với nhau, vì an ninh quân bạn, phi công Mỹ chưa thả bom nên Robert Lửa Phúc yêu cầu:

– I’m Crazy Buffalo Battalion Commander! Please give me all you have at…

Phi công Mỹ còn chần chừ thì anh Phúc hét vào máy:

– Oh my God! Trời ơi! I’m ground commander. Go ahead, do it, please!

Tôi nhờ Ðồ Sơn và Sheehan hỏi thăm Thomas là vì trong trận Trâu Ðiên bị phục kích tại cây số 17 QL1 (Phong Ðiền), Trâu Ðiên Lê Hằng Minh tử trận, Thomas bị thương, anh Phúc, Hợp và tôi bị thương. Nhưng Thomas, Hợp, và tôi không xin tải thương mà tiếp tục ở lại chiến đấu, nhìn nhau với vết thương thấm máu, mỉm cười rồi mời nhau điếu thuốc, chỉ có thế thôi.

Sau vài ngày hỏi thăm vể Thomas Campbell thì tôi nhận được email của Ðồ Sơn báo cho biết đã có thư của Gen Sheehan, viết như sau:

***

Col. Dinh; as you know Tom Campbell was one of my closest friends. I was in Houston when he was undergoing cancer treatment at MD Anderson Hospital. He always spoke with tremendous pride about his time with you and the Trau Dien Bn. I think he was responsible for convincing me to request an assignment with the VNMC when I returned to Vietnam.

I will always treasure our relationship and as well as my relationship with Carl. Difficult times make friendship stronger and special.

As a matter of historical correctness, I appreciate the promotion to Major; but I was a Captain my entire tour with the VNMC. The USMC was slow on promotions–probably about the same as the VNMC.

Thank you for your kind words and dedication to those Marines both US and Vietnamese you are remembering.

Trau Dien.

LN 2

* * *

Tướng Sheehan đã ký tên dưới các emails là Jack, (tên gọi thân mật giữa bạn bè, hoặc “Trau Ðien” LN2 mà không là Gen USMC như trước nữa, LN2 tức là Leather Neck 2, là ám danh truyền tin của Cố Vấn Tiểu Ðoàn 2 Trâu Ðiên.

Thật là vui với kỷ niệm “đơn vị cũ, chiến trường xưa”, ý của một Gen USMC muốn nhận ông vẫn là Trau Dien, muốn trở lại với Trâu Ðiên để cùng chiến đấu bên nhau, bảo vệ VN Tự Do, nên tôi sẽ tôn trọng nguyện vọng của ÔNG Gen John Sheehan. Từ đây, mỗi khi nhắc tới Gen Sheehan thì tôi sẽ chỉ viết ngắn gọn là LN2 (hay Jack)

Không chỉ Gen Sheehan, mà còn một Gen USMC khác nữa, cũng là cố vấn Trâu Ðiên, năm 2008 đã đến thăm Tiểu Ðoàn Trưởng và các Ðại Ðội Trưởng Trâu Ðiên tại Little Saigon. Ðó là Gen Hoar. Năm 1966, Trung úy Joseph Hoar là cố vấn Trâu Ðiên ở Cồn Tiên và sau đó là các tiểu đoàn TQLC khác nữa.

Các TQLC/VN Cương, Phán, Cấp, tướng Hoar, Đồ Sơn, Dzoan, Cự -2008

Chẳng phải vì “thấy sang bắt quàng làm họ” mà tôi đưa hình hai vị tướng 4 sao vào bài viết này, mà chính quý vị ấy đã nhận mình là “Trau Dien” và đến với chúng tôi như những “đồng đội” gần nửa thế kỷ về trước, dù ngày nay chúng tôi là những quân nhân bị “gẫy súng”. Quý vị ấy đã đến với chúng tôi như nước Mỹ đã mở rộng vòng tay đón chúng tôi. Ðó cũng là lý do tôi chọn tựa đề cho bài viết này là “Trâu Ðiên Và Cố Vấn Mỹ, Dù Muộn Nhưng Vẫn Phải Nói”, nói để cám ơn quý vị đã anh dũng chiến đấu và hy sinh bên cạnh Trâu Ðiên nói riêng và Binh Chủng TQLC/VN nói chung. Ðã có tới 5 vị Cố Vấn hy sinh bên cạnh các tử sĩ TQLC/VN và hầu như cố vấn nào cũng bị thương. Bây giờ tôi xin tiếp tục hỏi thăm tin tức về các cố vấn Hoa Kỳ khác:

2. Các cố vấn tử thương và bị thương trong trận Cầu Khởi là ai?

Sau gần 9 tháng hành quân Mậu Thân ở Saigòn, khi tình hình ở Thủ Ðô đã trở lại thanh bình thì tháng 9/68, Chiến Ðoàn B/TQLC, trong đó có Trâu Ðiên, được tăng phái cho Nhảy Dù, dưới quyền chỉ huy tổng quát của Tướng Dư Quốc Ðống, để lùng và diệt địch vùng Khiêm Hanh và Bời Lời, Tây Ninh, nơi Tiểu Ðoàn 14D Chủ Lực và Trung Ðoàn 33 VC đang lẩn trốn.

Sáng 14/9/68, từ quận Khiêm Hanh, Ðồ Sơn cho lệnh đại đội tôi nhảy trực thăng “diều hâu” vào mục tiêu Cầu Khởi, để tìm TÐ14D, nếu đụng địch thì Tiểu Ðoàn sẽ vào tiếp viện và tiêu diệt địch. Vì đại đội tôi đi riêng nên có một cố vấn đi theo.

Khi đại đội tôi vừa nhảy trực thăng xuống mục tiêu Cầu Khởi thì bị địch bao vây và tấn công ngay. Nhờ kế hoạch hành quân đúng và có cố vấn đi theo nên tôi đã kịp thời liên lạc với hệ thống cố vấn Mỹ xin yểm trợ Pháo Binh, máy bay B57 và trực thăng võ trang Cobras can thiệp kịp thời. Chúng tôi đứng vững để tiểu đoàn nhảy vào diệt. Mọi diễn biến đã đúng như tiên liệu, Trâu Ðiên hoàn thành nhiệm vụ.

Ðiều không may là đang lúc sôi động thì cố vấn bị trúng đạn. Ông ta được tải thương và một đại úy cố vấn khác xuống thay thế. Nhưng đến 11 giờ đêm, khi đang điều động trực thăng tải thương các thương binh TQLC thì đại úy cố vấn này lại bị thương nữa nên đã được phi hành đoàn trực thăng mang đi luôn. Cả 2 cố vấn đến với tôi quá nhanh và đi cũng nhanh nên tôi không nhớ rõ tên. Hơn 40 năm sau, nay tôi nhờ Ðồ Sơn và LN2 tìm tung tích của họ để gửi lời cám ơn. Vài ngày sau tôi nhận được email của Ðồ Sơn với nội dung đại ý như sau:

* * *

– Hi Cấp. Theo tài liệu của Gen Sheehan tìm được thì cố vấn đi với Ðại Ðội 1 của Cấp nhảy vào Cầu Khởi ngày 14/9/68 là Trung Sĩ Nhất Charles James Moore thuộc Airborne Ranger. Ông Moore tình nguyện nhảy diều hâu với Cấp nên Ðại Úy John Sheehan cố vấn trưởng TÐ2 đồng ý cho đi. Sau đó thì Moore bị pháo kích rồi được tải thương. Ông đã chết trên đường tải thương lúc 4 giờ chiều. Còn Ðại Uý thuộc Airborne Ranger đến thay Moore rồi cũng bị thương lúc 11 giờ đêm, được phi hành đoàn trực thăng tải thương luôn với thương binh TQLC thì chưa tìm ra danh tánh. Sẽ trả lời sau.

* * *

Như vậy là tôi đã rõ số phận của 2 vị cố vấn đánh trận Cầu Khởi ngày 14/9 với chúng tôi. Ðại đội tôi chỉ chọn có 90 người cho nhiệm vụ này và đã bị Tiểu Ðoàn 14D Việt Cộng bao vây. Trận chiến kéo dài một ngày một đêm, nhưng chúng tôi vẫn đứng vững, vì nhờ có các cố vấn đã hết lòng kêu gọi hỏa lực Pháo Binh và Không Quân yểm trợ. Dù Trâu Ðiên đã diệt được TÐ14D, nhưng chúng tôi rất buồn khi một cố vấn tử thương, một bị thương chưa tìm ra danh tánh. Chúng tôi xin chân thành chia buồn cùng gia đình các vị cố vấn này. Quý vị ấy đã giúp chúng tôi chiến thắng trong tình thế “chỉ mành treo chuông”. Họ đã ra đi, còn chúng tôi thì đến, đến định cư ngay trên quê hương của họ..

3/ Những Cố Vấn Trận Bời Lời?

Ngày 14/9/68 tôi đụng trận Cầu Khởi thì ngày 16/9/68, Ðại Ðội 1 của tôi và Ðại Ðội 3 của Ðại Úy Trần Văn Thương lại nhảy trực thăng vào mục tiêu mật khu Bời Lời, để chụp 50 Việt Cộng mà máy bay quan sát L19 phát giác ra chúng đang dừng quân tại đây.

Vì 2 đại đội đi riêng, coi như cánh B, Tiểu Ðoàn Phó là Ðại Úy Nguyễn Kim Ðễ đi học, nên cố vấn phó là Ðại Úy Carl White đi với tôi. Khi 2 đại đội vừa nhảy khỏi trực thăng xuống mục tiêu là đụng liền. (Máy bay quan sát L19 cho tin rất đúng, nhưng chưa chính xác, vì không phải chỉ có 50 VC, mà là 3 tiểu đoàn VC thuộc Trung Ðoàn 33 đang ém quân tại đây, vì có nhiều súng phòng không, tài liệu và vũ khí tịch thu được, cùng lời khai của tù binh.)

Sau khi xung phong vào mục tiêu thì cố vấn Carl White ngã xuống, nhắm mắt, mặt trắng bệch. Tôi không rõ ông bị thương ở đâu, nhưng thấy tình trạng nguy hiểm nên xin tải thương cho ông ta ngay và một cố vấn khác được thả xuống thay thế.

Trước khi nói tiếp diễn tiến cuộc đụng độ thì tôi xin mở ngoặc ở đây để nói về cố vấn phó TÐ2/TQLC là Carl White.

(Trong trận Mậu Thân ở Saigòn trước đó, khi đại đội tôi tiến quân trên đường Hậu Giang, để đến giải tỏa khu vực cư xá Phú Lâm thì Carl White bị “sniper” Việt Cộng cho một viên vào trán, viên đạn xuyên qua nón sắt. Vì đã chui qua cuộn băng cứu thương cá nhân gài trên nón sắt nên viên đạn yếu đà và bị nón nhựa giữ lại, chỉ đủ sức chạm chui vào một tí, chạm trán ông và để lại một cục u tụ máu trên trán White. Sau trận này thì Carl White được thăng đại úy.)

LN2 trả lời cho Ðồ Sơn về Carl White, theo tài liệu mật vừa được giải mã thì nguyên văn như sau:

“At 1555H Capt. White was medivac for Heat Prostration by the 2nd Bn. C and C helicopter.”

Đại Úy Carl White ngay tại Chợ Lớn, trên trán còn cục u

Như vậy Capt. White đã được trực thăng C&C của Ðồ Sơn và Sheehan bốc đi bình an, không phải là White mà tôi đọc được trên bức tường đá đen, xin chúc mừng ông. Tôi còn được biết thêm, với kỷ niệm hòn bi ở trán, sau này Carl White đã viết cuốn hồi ký về Trâu Ðiên và Mậu Thân, xin trích:

* * *

TRÂU ÐIÊN!

Crazy Buffaloes In Cholon Gap.

By Major Carl White, United States Marine Corps (Retired).

After massive Viet Cong and North Vietnamese Army forces launched their Tet Offensive against South Vietnam in the last hours of January 1968, the South Vietnamese Marine Brigade’s 2nd Rifle Battalion was among the units distinguishing themselves in the successful defense of Saigon.

One of six battalions in the brigade, the 2nd Battalion was commanded by a battle-hardened veteran of nearly 13 years of combat, Major Ngô Văn Ðịnh. A national hero, he had been decorated for gallantry many times, wounded seriously four times, and regarded among the military leadership of South Vietnam and the U.S. Marine advisors who had served with him as a courageous and exceptionally skilled battlefield commander.

His battalion was one of the most highly acclaimed military units in the country–from any nation–well known throughout South Vietnam. In 1966, U.S. Presi-dent Lyndon B. Johnson had awarded it the Presidential Unit Citation for heroism in the Battle of Phung Du. The battalion was the first in the Vietnamese Marine Brigade to receive that highest of U.S. unit awards.

* * *

Cố Vấn Phó Carl White được bốc đi thì có người khác đến thay thế. Sau khi nhận lệnh Ðồ Sơn, tôi thả trái khói màu vàng đánh dấu bãi đáp cho trực thăng thả viên cố vấn mới xuống. Nhưng đến khi nghe Ðồ Sơn nói viên cố vấn mới đã xuống rồi, Cần Thơ (danh hiệu của tôi) đã gặp chưa? Tôi vội trả lời:

– Chưa thấy, lạ quá?

Tôi cho lùng sục xung quanh thì phát giác cách chỗ tôi chừng 100m là khu vực tuyến Việt Cộng, cũng có khói màu vàng đang bốc lên. Tôi “tá hỏa tam tinh” vội báo cho Ðồ Sơn biết và xin ông xác nhận điểm thả. Ngay lúc đó, đang bay C&C, Ðồ Sơn cũng nhận ra dưới đất có hai vị trí khói vàng và ông cho biết viên cố vấn mới đã bị thả xuống vị trí trước tuyến VC rồi!

Khi phát giác nhầm lẫn tai hại này thì Ðồ Sơn, rồi Chiến Ðoàn Trưởng Tôn Thất Soạn, và cả hệ thống Cố Vấn yêu cầu (ra lệnh) tôi cho người đi cứu cố vấn ngay.

Thật là rắc rối, chúng tôi đang đụng, Việt Cộng đang bao vây, giằng co nhau chiếm từng gốc cây, bụi tre gai, súng phòng không rất mạnh khiến trực thăng khó khăn vào vùng yểm trợ, làm cách nào tiến gần 100m đến trái khói vàng kia? Hơn nữa, chưa biết viên cố vấn ở vị trí nào, sống chết ra sao, một nhiệm vụ “vô kế khả thi”.

Từ trái: Cấp (bị thương), Hợp, Dzoan k19, Tiền k20

Tôi đã nhận lệnh của Ðồ Sơn đi tìm và cứu ông ta ngay. Nhưng tôi cũng nhận ra hàm ý lời căn dặn của Ðồ Sơn là phải hết sức cẩn thận kẻo …“Bắc-Bình, Gay-Go”.

“Bắc-Bình Gay-Go” có nghĩa là “B.G”, là Bình Giả, những gì xẩy ra tại trận Bình Giả, Phước Tuy, ngày 31/12/1964. Chúng tôi hiểu cả rồi, chỉ vì thượng cấp Quân Ðoàn “ở trên trời” ra lệnh lạc “bằng mọi giá” cho TÐ4/TQLC đi tìm xác phi cơ, phi công! Rồi cái giá phải trả là TÐ4 hy sinh thêm hằng trăm sinh mạng khác. Nay tôi phục Ðồ Sơn, cấp chỉ huy của tôi đã sáng suốt, dày đạn kinh nghiệm chiến trường. Ông hiểu khả năng của thuộc cấp nên ra lệnh cho tôi cẩn thận, tùy cơ ứng biến, nhưng tôi chưa biết “biến” bằng cách nào, trong khi mỗi giây phút chậm trễ là rất nguy hiểm cho cố vấn và chính chúng tôi. Thiếu cố vấn, và cố vấn lại đang bị trong tình trạng sinh tử này thì chúng tôi sẽ khó mà có yểm trợ hỏa lực Không Quân và Pháo Binh từ phía Hoa Kỳ.

Tôi nhớ mãi trong cuộc hành quân giải tỏa đồn Ðức Cơ năm 1965, các phi cơ đang quần thảo trút bom đạn xuống mục tiêu để yểm trợ cho chúng tôi thì bất ngờ một “thần sấm” trúng phòng không. Phi cơ chúi xuống còn phi công bay ra, cánh dù lơ lửng bay theo chiều gió về phía địch, biên giới Việt Miên. Lập tức các phi cơ tạm ngưng yểm trợ cho quân bạn mà bay vòng tròn quanh cánh dù, các trực thăng cũng bay theo và bắn xuống đất nơi mà dù lơ lửng bay ở trên cao. Tôi không rõ số phận phi công đó.

Một điều đáng quan tâm nữa liên quan tới vụ trực thăng thả lầm vào tuyến Việt Cộng là Ðại Úy Thương ÐÐ3 đã báo cho tôi biết anh đã trông thấy một trực thăng bị “xịt khói” rồi bay đi, cùng lúc cố vấn được thả xuống. Lúc đó, tôi không có thì giờ nghĩ về trực thăng nào bị bắn mà chỉ lo tìm cách cứu viên cố vấn Mỹ. Chợt Hạ Sĩ 1 Nguyễn Văn Thà, người mang máy cho tôi, hốt hoảng la:

– Ông thầy coi kìa.

Theo hướng tay chỉ của Thà, qua ống nhòm, tôi đã nhận ra một cánh tay từ bụi cỏ rậm ngoài bãi đáp đưa lên rồi mất hút. Tôi quả quyết đây là cố vấn bị thả nhầm vị trí. Ðã sẵn kế hoạch trong đầu, tôi ra lệnh ngay cho trung đội trưởng là Th/Úy Huỳnh Vinh Quang, tập trung tất cả đại liên M60 và M79 của đại đội tác xạ tối đa và liên tục vào tuyến Việt Cộng mà phía ngoài bãi đáp là nơi viên cố vấn núp. Có lẽ Việt Cộng chưa phát giác ra vị trí ông ta núp. Nếu thấy thì chúng quyết bắt sống chứ không bắn chết, giá trị sống chết của cố vấn Mỹ khác nhau.

Trong khi các súng M60 và M79 bắn tối đa vào tuyến Việt Cộng thì Trung Sĩ 1 Trần Tráng dẫn tiểu đội bò dưới hỏa lực của mình để yểm trợ cho Hạ Sĩ Nhất Bùi Ngọc Ðường và Hạ Sĩ Nguyễn Văn Hợi chạy thật nhanh đến nơi có cố vấn núp. Ðường và Hợi là hai cận vệ của tôi và đã cứu tôi thoát chết nhiều lần nên tôi tin tưởng và hy vọng Ðường và Hợi sẽ hoàn thành nhiệm vụ.

Khi viết lại việc này, tôi xin phép không đi vào chi tiết diễn tiến cuộc cứu cố vấn bị thương, nhưng thật căng thẳng và lo âu, hồi hộp từng giây. Tay tôi liên tục đốt thuốc, vừa kéo xong một hơi thì vất đi, đốt điếu khác, tôi đã phải làm một việc lần đầu tiên quá khả năng của tôi.

Tôi thở phào khoan khoái khi thấy Ðường cõng một người trên lưng, lom khom lúp xúp chạy về, Hợi thì vừa phụ đẩy vừa canh chừng phía sau, tiểu đội của Trần Tráng cũng rút lui theo. Hình ảnh không bao giờ tôi quên được là khi vừa chạy về tới chỗ tôi đứng thì Ðường ngã vật ra, viên cố vấn Mỹ ngã theo, cả hai thân hình nhuộm đầy máu.

Cố Vấn Mỹ đã được cứu khỏi tay Việt Cộng, vui hơn nữa là tất cả toán cấp cứu đi và về đầy đủ, trừ bốn người trong tiểu đội của Trần Tráng bị thương nhẹ. Viên Tr/Úy cố vấn bị bắn vào nách. Trực thăng đã xuống bốc người bị thương đi ngay và thả một thiếu tá cố vấn khác xuống thay thế, tôi không kịp nhìn bảng tên của họ. Sau đó tôi không biết tin tức của trung úy cố vấn bị thương này.

Sau cuộc hành quân, Cố Vấn Mỹ ở trên Sư Ðoàn đã gửi xuống cho đại đội tôi một số huy chương, trong đó có một Bronze Star (huy chương đồng) là cao hơn cả. Tôi biết phần thưởng danh dự này sẽ thuộc về ai. Nếu cố vấn hỏi ý kiến tôi thì tôi sẽ đề nghị cho Ðường, Hợi và cả tiểu đội Trần Tráng mỗi người một Silver Star (huy chương bạc) hay cao hơn.

Hạ Sĩ 1 Bùi Ngọc Ðường, người cận vệ, người bạn thân tín của tôi mang Bronze Star. Anh còn được Thiếu Tá Lê Ðình Bảo, Trưởng Phòng Chính Huấn Sư Ðoàn TQLC thưởng cho một xe Honda 50. Khi bị tôi sai đi cứu cố vấn thì Ðường không nghĩ đến những gì sẽ được hoặc sẽ mất, sẽ mất mạng khi lao vào lửa đạn. Anh xứng đáng được nhận các phần thưởng này, nhưng rất tiếc “TQLC sống hùng sống mạnh nhưng không sống lâu.” Ðường chưa kịp chở người yêu dạo phố Sài Gòn bằng Honda thì anh tử trận sau đó trong một cuộc hành quân sang Miên. Người cõng cố vấn Mỹ từ tuyến VC về là Bùi Ngọc Ðường thì đã tử trận, thế còn các cố vấn thì sao? Tôi đã nhờ Ðồ Sơn hỏi LN2 thì nhận được 2 emails nguyên văn như sau:

* * *

On Tue, Aug 26, 2014 at 7:57 PM, John Sheehan wrote:

Col. Dinh. We think the Marine in question is I/Lt Joe Bargerstock. He was shot in the chest and upper body, more serious than originally thought –spent a long time in the hospital. He ultimately retired after 20 years in the Marine Corps. Carl White talks to him and Carl will give you the detail info.

Hope this helps.

Your friend and fellow Marine

Jack

——————-

Col. Dinh. As I was going through my records in search of the information you requested I came across a picture of the team of VN Marines who rescued Lt. Bargerstock. The squad leader was awarded a Bronze Star and the others were awarded achievement medals. The picture was taken a month or so after the fight.

I will send you a copy of the picture in the morning. (I need to go buy a new memory card.)

S/F

Jack.

* * *

Theo email thứ nhất của LN2 trên đây thì Tr/Úy cố vấn Hoa Kỳ được cứu về từ tay Việt Cộng là Tr/Úy Joe Bargerstock chỉ bị thương nặng và đã giải ngũ. Giả sử ngày đó vì xuống giúp tôi mà ông có mệnh hệ nào thì tôi buồn lắm. Ông đã bình an và giải ngũ, tôi xin chúc ông khỏe trẻ mãi.

Tuy nhiên, niềm vui không trọn vẹn, theo tài liệu mật vừa được giải mã, cuộc hành quân Bời Lời này có hai Tr/Úy cố vấn bị thương, ba người Mỹ thuộc phi hành đoàn trực thăng bị bắn rơi, chết hết.

Ngày đó, khi Ð/Úy Trần Văn Thương báo cho tôi biết có một trực thăng bay lên bị bắn xịt khói, tôi đã nghĩ đây là trực thăng chở Joe đến thay cho Carl White. Vì trực thăng đó bị bắn nên phi công đã vội vàng thả Joe xuống rồi bay đi, nay thì đúng như tôi đoán. Tôi rất buồn là cả phi hành đoàn ba người đã “nổ” theo trực thăng!

Còn email thứ hai thì LN2 nói về huy chương tặng cho toán “rescued Lt. Joe”, trong đó có một Bronze Star. Dầu sao thì cũng cám ơn quý vị, nhưng khi xông vào chỗ chết để tìm sự sống cho Cố Vấn Lt Joe Bargerstock thì đó là nhiệm vụ… cũng như nhiệm vụ Trâu Ðiên cứu đồng đội mà không bao giờ nghĩ đến việc sẽ mất gì (mạng), sẽ được gì (huy chương, thăng cấp). Vả lại Trâu Ðiên mà LN2 gắn Bronze Star lên ngực thì trong trận kế tiếp anh đã hy sinh, đã được “hòm gỗ cài hoa”, Quốc Kỳ phủ quan tài. Ðó là niềm vinh dự tối cao của một quân nhân VNCH nói chung, TQLC và Trâu Ðiên nói riêng. Vì vấn đề tế nhị đối với gia đình người đã tử trận, tôi không thể đưa tấm hình đó vào bài viết này được.

Major (Thiếu Tá) Ward, Người Hùng…

Theo tin LN2 cung cấp thì cố vấn xuống thay cho Trung Úy Joe Bargerstock là Thiếu Tá H.T. Ward, cố vấn của Chiến Ðoàn. Major Ward đã cùng tôi trải qua một đêm vô cùng hồi hộp.

Vì phòng không của VC khá mạnh, nên cho đến chiều tối cánh A của Trâu Ðiên Trưởng Ðồ Sơn vẫn không xuống được nên Ðồ Sơn cho lệnh tôi và Ð/Úy Thương phối hợp phòng thủ đêm tại chỗ còn Ðồ Sơn, Ban 3 Lâm Ðồng và Chiến Ðoàn Trưởng Saigòn thì bay C&C suốt đêm để theo dõi địch di chuyển và yểm trợ tinh thần cho chúng tôi.

Dựa vào địa thế một mặt là rừng tre gai rậm rạp, mặt kia là bãi đáp trực thăng (LZ) trống trải, chúng tôi biết địch, nếu tấn công đêm thì chúng chỉ có thể tấn công từ phía LZ, nên tôi đã bàn với cố vấn Ward thiết lập sẵn kế hoạch hỏa lực, nhất là hỏa lực của trực thăng võ trang cobras.

Gần về sáng, đúng như dự đoán, Việt Cộng tấn công mãnh liệt từ hướng LZ, chúng đã vào sát tuyến phòng thủ, muốn dùng biển người, nhưng đây là lúc Ward ra tay. Theo như kế hoạch đã tính trước, các trực thăng cobras theo hướng dẫn của cố vấn cứ phóng hỏa tiễn và bắn đại liên sát tuyến phòng thủ của chúng tôi, buộc địch tan tác và rút lui.

Chúng tôi không đi vào chi tiết diễn tiến trận tấn công đêm của Việt Cộng, nhưng quả thật là gay cấn và hồi hộp. Nếu không có Major Ward với tài điều khiển cobras thì 2 đại đội 1&3 Trâu Ðiên đã bị biển người của 3 tiểu đoàn thuộc Trung Ðoàn 33 Việt Cộng tràn ngập. Dĩ nhiên yếu tố con người, tinh thần chiến đấu của Trâu Ðiên mới là yếu tố quyết định thắng thua.

Ngày 17/9, trời vừa sáng, cánh A của Ðồ Sơn đã xuống mà còn thấy Việt Cộng chạy tán loạn từ LZ trốn vào rừng. Nhưng rất tiếc 2 Trâu Ðiên lại bị hy sinh vào giờ thứ 25. Hạ Sĩ Nhất Thà, người mang máy cho tôi, và cũng là người đã phát giác ra vị trí cố vấn Joe núp, Thà thấy một tên Việt Cộng ôm lựu đạn xung phong vào chỗ tôi và viên cố vấn ngồi, nên anh vội bỏ máy chạy ra ôm và vật tên VC xuống đất. Nhưng một tiếng nổ kinh hồn khiến nó và Thà biến mất trong đám cây cỏ sình lầy, vì tên Việt Cộng đã tự sát bằng chất nổ gài đầy người. Hạ Sĩ Tha đi với Ðại Ðội Phó Lâm Tài Thạnh cũng bị tử thương khi đi thu lượm chiến lợi phẩm.

Một điều khá bất ngờ với tôi là vị Tư Lệnh chỉ huy chiến dịch lùng và diệt địch này là Tướng Tư Lệnh Nhẩy Dù Dư Quốc Ðống cũng xuống ngay vị trí phòng thủ của chúng tôi khi khói súng chưa tan. Ông hài lòng với kết quả mà chúng tôi hoàn thành nhiệm vụ. Theo tài liệu mật của Mỹ vừa được giải mã thì kết quả trong trận Cầu Khởi và Bời Lời như sau:

Trong cuộc Hành Quân Cầu Khởi ngày 14/9/68, có một cố vấn chết là Charles James Moore và 1 đại úy cố vấn Mỹ bị thương. Trâu Ðiên 3 tử trận, 10 bị thương.

Hành quân Bời Lời ngày 16/9/68 có 3 người Mỹ thuộc phi hành đoàn chết và 2 cố vấn bị thương. Trâu Ðiên 6 bị thương và 2 tử thương. (Ðó là Hạ Sĩ Nhất Thà và Hạ Sĩ Tha)

Vũ khí của Việt Cộng thu được:

1 SC 61ly, 11 AK, 2 Ðại liên, 1 B40, 2 súng trường SKS, 3 Việt Cộng bị bắt và 53 xác Việt Cộng nằm trước truyến phòng thủ của Trâu Ðiên.

Cuộc hành quân lùng diệt địch Cầu Khởi Bời Lời của Trâu Ðiên kết thúc bằng một màn cười ra nước mắt, chết tới nơi cũng cười. Khi vừa đóng quân đêm xong thì lệnh thượng cấp bắt Trâu Ðiên phải di chuyển gấp đi nơi khác để B52 trải thảm vùng này. Nhưng khốn khổ thay khi ra khỏi tuyến chừng 500m là đụng nặng, tiến không được mà đứng yên thì B52 đến! Ðây là lúc Ðồ Sơn và LN2 phải làm việc với thượng cấp vô cùng cấp bách. Dĩ nhiên với bao mạng người, thượng cấp buộc phải chấp thuận lời yêu cầu của Ðồ Sơn và LN2 mà điều động B52 đi chỗ khác.

4/ Cố Vấn Bị Mất Cánh Tay, Nay Ra Sao?

Sau trận Cầu Khởi và Bời Lời thì Trâu Ðiên đi U Minh, ngày 6 tháng 1/69, Ðồ Sơn và LN2 cùng bị thương vì B40 thì Th/Tá Nguyễn Xuân Phúc về làm Trâu Ðiên Trưởng. Ngày 16/9/69, trong cuộc hành quân tại kinh Cán Gáo tỉnh Chương Thiện, anh Phúc giao cho tôi chỉ huy cánh B và có cố vấn đi theo. Khi từ ruộng nước tiến vào bìa làng thì cánh B bị đụng nặng, tôi bị gãy chân tay, cố vấn bị bay một cánh tay, cận vệ của tôi tử trận. Cố vấn được tải thương đi đâu, tình trạng thế nào thì cho đến nay tôi cũng không biết. Ðó là một trong những lý do tôi viết bài này để hy vọng biết được tin ông ta vẫn bình an mạnh khỏe, dù là một thương phế binh.

Thiếu tá Tô Văn Cấp

Tôi được đưa về bệnh viện Lê Hữu Sanh Thị Nghè Sài Gòn. Khi tỉnh dậy thì tôi thấy “Bà Mẹ Quê” của tôi đang lấy tay cạy những vết máu và bùn đã khô trên mặt tôi. Nước mắt mẹ già chảy xuống mặt con làm tôi mở mắt ra. Thấy con tỉnh lại, mẹ già đưa tay quẹt nước mắt, run run nói: “Con còn sống là mẹ mừng rồi.”

Bà mẹ Việt Nam cũng như tất cả bà mẹ các dân tộc khác, thương con vô cùng, nhất là các con vì nhiệm vụ mà lao vào lửa đạn. Quý độc giả đã coi cuốn phim “We Are The Soldiers”, đã nhìn thấy cảnh các bà mẹ, người vợ lo âu sợ sệt khi thấy người bưu tín viên đi vào cư xá. Họ sẽ thở phào nếu người đưa thư đi qua, nhưng sẽ hốt hoảng, ngã xuống rồi ngất đi khi người đưa thư dừng trước cửa. Mẹ tôi đã xỉu, đã chết giấc như thế khi xe jeep của hậu cứ TÐ2/TQLC đến nhà đưa thư báo tin tôi bị… thương. Ðối với gia đình các cố vấn Mỹ cũng thế. Khi họ đi với tôi rồi bị thương, tử thương thì mẹ, vợ con họ cũng sẽ chết giấc như mẹ tôi, nếu các bà nhận được thư báo tin dữ của con, của chồng từ chiến trường Việt Nam

Ðã gần nửa thế kỷ qua, nay tôi mới có dịp ôn lại những kỷ niệm xưa, đã quá muộn, nhưng muộn còn hơn không, muộn vẫn phải nói lời cám ơn đến các vị cố vấn, đến các bà mẹ, các người vợ của các quân nhân Mỹ nói chung, và các cố vấn Mỹ nói riêng đã bị thương và hy sinh trên chiến trường Việt Nam.

Trâu Ðiên và Cố Vấn Mỹ đã sát cánh cùng nhau trong cuộc chiến. Là đồng minh, là đồng đội, chúng tôi cùng giúp nhau sao cho nhiệm vụ được hoàn thành tốt đẹp, đúng như Cố Vấn Thomas Campbell đã viết trong tựa đề cuốn sách:

“I thought that I would make them better Marines, but in the final analysis they made me a better Marine.”

* * *

5/Trâu Ðiên Và Cố Vấn Mỹ hội ngộ… 46 năm sau (1969-2015).

Ngày 18/1/2015, Trâu Ðiên Trưởng là Ðồ Sơn nhận được e-mail của cựu Ðại Úy cố vấn Trâu Ðiên là Ðại Tướng John Sheehan báo rằng ông ta (John Sheehan) sẽ từ DC sẽ đến San Diego, California để họp với Hải Quân về việc hạ thủy chiếc tàu đổ bộ mới, nhân dịp này ông John muốn gặp Ðồ Sơn. Ðồ Sơn đồng ý và hai ông sẽ gặp nhau, vào Thứ Bẩy ngày 7/2/2015.

Đại tướng John Sheehan và Đồ Sơn trong lần hội ngộ sau 56 năm

Trước khi đi San Diego, Ðồ Sơn ngỏ ý muốn người viết cùng đi với ông cho vui. Ðây là dịp hiếm hoi sau 47 năm để cùng ôn chuyện sống chết giữa Cố Vấn, Tiểu Ðoàn Trưởng và Ðại Ðội Trưởng Trâu Ðiên, nhưng vì lý do riêng nên tôi đã lỡ mất một dịp khó có lần thứ hai.

Ðồng đội, đồng minh sống chết bên nhau, nay gặp lại sau 47 năm thì nói sao cho hết những chuyện vui buồn. Trước khi chụp hình để làm kỷ niệm, Ông John Sheehan đã làm một cử chỉ khiến Trâu Ðiên Trưởng vô cùng ngạc nhiên và cảm động. Ðồ Sơn kể:

– “Trước khi chụp với tôi vài tấm hình kỷ niệm, Ông John Sheehan lấy ra một nón Beret Xanh TQLCVN từ hồi còn là cố vấn Trâu Ðiên (1968-69) đội lên để chụp hình thay cho mũ TQLC MỸ với bốn sao. Tình bạn hữu, tình đồng đội với nét vui mừng hiện rõ lên sắc diện của vị tướng TQLC Mỹ.”

Thời gian đã qua đi gần nửa thế kỷ, hoàn cảnh “đồng đội” xưa đã thay đổi theo hai chiều lên xuống, vậy mà một vị tướng cao cấp của quân đội HK đã làm điều ít ai làm được. Ông đã lấy mũ xanh TQLCVN đội lên để chụp hình thay vì mũ Cap TQLC Mỹ. Ðây thật là một cử chỉ đẹp, thân tình đối với Trâu Ðiên, nói chung cho Binh Chủng Mũ Xanh.

Còn một cử chỉ khác nữa cũng đáng chú ý, ông John Sheehan rút ra từ trong bao thơ 2 tấm bản đồ. Một tấm bản đồ hành quân của Trâu Ðiên trong vùng Cầu Khởi, Bời Lời, Tây Ninh, nơi mà ÐÐ1/TÐ2 của Ðại Úy Tô Văn Cấp đã cứu được Trung Úy Cố Vấn Mỹ Joe Bagerstock, khi ông ta bị trực thăng thả lầm vào tuyến Việt Cộng. Cựu Trâu Ðiên Trưởng cùng cựu cố vấn chỉ vào từng tọa độ như hai ông đang thảo luận, chỉ huy cuộc hành quân năm xưa, tháng 9/1968.

Tấm bản đồ chỉ là một tờ giấy cũ cách nay gần nửa thế kỷ, nhưng cả hai ông cùng trân quý, vì trên đó ghi chứng tích, địa danh mà Trâu Ðiên lẫn Cố Vấn Mỹ cùng đổ máu và hy sinh. Ngoài ra, ông Sheehan còn đưa ra một bản đồ nữa là vùng Sài Gòn, Gia Ðịnh, Thủ Ðức trong trận Mậu Thân (trên đó VC vẽ ra những mục tiêu tấn công), mà TÐ2 thu được. Nay ông John Sheehan tặng lại cho Ðồ Sơn. Cả hai bản đồ này là những kỷ vật vô giá. Một cuộc hội ngộ rất vui, bỏ qua chắc sẽ không còn dịp nào vì tuổi tác và mỗi người một nơi cách xa nhau giữa thủ đô Washington DC và San Jose.

Đồ Sơn và John cùng xem lại bản đồ xưa

Buổi gặp gỡ ngày 7/2/2015 giữa Trâu Ðiên Trưởng và Ðại Tướng Sheehan, Cố Vấn Trâu Ðiên năm 1968-69, là kỷ niệm có nhiều ý nghĩa giữa những chiến hữu, người bạn đồng minh. Ông John Sheehan không quên đơn vị cũ và người bạn già đã cùng chung vai sát cánh trong những giai đoạn chiến tranh khốc liệt nhất. Một kỷ niệm đẹp, dù muộn vẫn phải nói.

Hình ảnh một Ðại Tá TQLC Việt Nam và một Ðại Tướng Hoa Kỳ, cùng mang huy hiệu Trâu Ðiên, ngồi bên nhau, đứng bên nhau, cùng coi lại tấm bản đồ vùng hành quân ngày xưa tưởng như hai ông đang thảo luận cuộc hành quân đổ bộ trực thăng xuống mật khu Hố Bò 47 năm về trước. Ðây quả là một bức tranh đẹp, đẹp như lời ông Ðại Tướng viết:

– “The one thing I have learned over the years is that rank is not as important as friendship”.

– “Một điều tôi đã học được trong nhiều năm qua là cấp bậc không quan trọng bằng tình bạn.”

Dưới đây là nguyên văn bức thư của ông LN2 (John Sheehan) gửi Ðồ Sơn sau khi ông nhận được bài viết về “Trâu Ðiên Hội Ngộ” của Tô Văn Cấp.

My very dear friend; first, I am happy that you are better. I am also very touched by your article. I will always treasure our professional and personal relationship. I think you underestimate how much you taught me. I became a better officer because of my relationship with you and the other Marines of Trau Dien.

The one thing I have learned over the years is that rank is not as important as friendship. The bond created by being a band of brothers stretches over time and distance.

The kindness shown to Peg and myself by you and your family will always be remembered.

Please pass my thanks to Yvonne and warm regards.

Take care of yourself my friend.

Trau Dien Jack