Những chiếc huy chương trên ngực áo ông Petrus Trương Vĩnh Ký

Trương Quí Hoàng Phương

Trên bức tượng đồng bán thân ông Petrus Ký thực hiện năm 1889 (9 năm trước khi ông mất, tượng hiện lưu giữ tại phòng truyền thống trường PTTH Chuyên LHP. Hình 1),

cũng như trên bức tượng toàn thân dựng năm 1927 trước vườn hoa Dinh Thống Nhất (tượng hiện lưu giữ tạo Bảo Tàng Mỹ Thuật Thành Phố. Hình 2)

trên ngực áo ngoài Ngọc Khánh và Long Khánh do vua Đồng Khánh trao tặng, ta thấy chỉ khắc 4 Huy chương.

Còn trong bức hình chụp chân dung của ông (Hình 3) thì trên ngực lại có thêm một Huy chương nữa là năm!

Vậy những Huy chương này là Huy chương gì, vị trí ra sao trên tượng và trên hình?

Qua tìm hiểu tiểu sử của ông viết về các Huy chương ông được trao tặng, qua research trên internet những trang web của các nơi chuyên bán và sưu tầm huy chương cổ, rồi xem hình dáng nó ra sao và đối chiếu với hình dạng các huy chương trên tượng và trên ảnh chụp của ông Petrus Ký, cũng như với ba Huy chương original mà con cháu ông Petrus Ký còn lưu giữ được tại Paris, người viết xin trình bày tên các Huy chương như sau:

Trên hai bức tượng đồng bán thân và toàn thân của ông Petrus Ký tư`trái sang:

1) Bắc Đẩu Bội Tinh đệ ngũ đẳng của Pháp (Hình 4. Huy chương gốc gia đình còn lưu giữ). Được trao tặng ngày 4 tháng 8 năm 1886.

2) Palmes d’Académie của Hàn Lâm viện Pháp (Hình 5. Ảnh tương tự trên internet vì gia đình không còn giữ được). Được trao tặng ngày 3 tháng 6 năm 1887.

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Ordre_des_Palmes_Acad%C3%A9miques

3) Tứ đẳng Long tinh của triều đình vua Đồng Khánh (Hình 6. Ảnh tương tự trên internet vì gia đình không còn giữ được. Được trao tặng ngày 17 tháng 5 năm 1886

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Order_of_the_Dragon_of_Annam

4) Isabelle la Catholique của Tây Ban Nha (Hình 7. Huy chương gốc gia đình còn lưu giữ). Được trao tặng ngày 27 tháng 6 năm 1886.

Chiếc huy chương thứ năm mà trên bức hình chân dung của ông Petrus Ký có đeo (nhưng không tạc trên tượng đồng)  chính là Huy chương Hiệp Sỹ Cứu Thế của Tòa Thánh La Mã, được trao tặng ngày 1 tháng 10 năm 1863, nhân dịp ông Petrus Ký sang kiến Giáo Hoàng. (Hình 8. Huy chương gốc gia đình còn lưu giữ).

Như vậy trên bức hình chụp (Hình 3) năm Huy chương được ông đeo từ trái sang:

Hàng trên:

1) Bắc Đẩu Bội Tinh đệ ngũ đẳng của Pháp (Hình 4)

2) Palmes d’Académie của Hàn Lâm viện Pháp (Hình 5)

Hàng dưới:

3) Tứ đẳng Long tinh của triều đình vua Đồng Khánh (Hình 6)

4) Hiệp Sỹ Cứu Thế của Tòa Thánh La Mã (Hình 8)

5) Isabelle la Catholique của Tây Ban Nha (Hình 7)

 

Trương Quí Hoàng Phương (PK 1974-1975)