Phân Tích về Cơ Cấu và Nhân Sự của Chính Phủ Việt Nam Cộng Hòa 1955-1975

Lâm Vĩnh Thế

quoc huy VNCHViệt Nam Cộng Hòa (sau đây sẽ được viết tắt là VNCH) được chính thức và long trọng khai sinh vào sáng ngày 26-10-1955 và bị khai tử trong cảnh hỗn loạn vào giữa trưa ngày 30-04-1975.  Cả hai biến cố đều diễn ra tại Dinh Ðộc Lập. Tính ra chưa được tròn 20 năm.  Trong thời gian tương đối ngắn ngủi nầy, đã có hai bản hiến pháp ra đời, đặt nền móng cho hai nền cộng hòa, Ðệ Nhứt Cộng Hòa 1955-1963, và Ðệ Nhị Cộng Hoà 1967-1975, xen vào giữa là một thời gian hơn ba năm đầy xáo trộn.  Một điều trùng hợp kỳ lạ là cả hai nền cộng hòa đều bị khai tử bởi cùng một người: Ðại Tướng Dương Văn Minh.  Ông chính là vị tướng lãnh cầm đầu cuộc đảo chánh ngày 1-11-1963, lật đổ chế độ Ngô Ðình Diệm, chấm dứt nền Ðệ Nhứt Cộng Hòa; ông cũng là vị Tổng Thống cuối cùng, chấp nhận đầu hàng vào ngày 30-04-1975, khai tử nền Ðệ Nhị Cộng Hòa.  Bài nầy được viết ra nhằm vào đối tượng là những người dưới 40 tuổi, nghĩa là những người hãy còn trong lứa tuổi thiếu niên, hoặc thiếu nhi, hay chưa sinh ra đời khi xảy ra biến cố 30-04-1975.  Sự hiểu biết dựa trên kinh nghiệm sống của những người trong lứa tuổi nầy về VNCH chắc chắn là rất giới hạn. Một số trong những người nầy chắc cũng đã có những cố gắng tìm hiểu giai đoạn lịch sử đó qua các tài liệu, sách báo viết bằng cả Anh, Pháp, Việt ngữ đã xuất bản trong hơn hai mươi năm qua. Người viết nghĩ rằng trong khi đọc các tài liệu đó họ có thể gặp một số khó khăn về thời điểm, về tên người, tên các bộ của chính phủ, nhất là trong các tài liệu ngoại ngữ. Bài viết nầy nhằm tổng hợp những chi tiết chính xác về các vấn đề đó, làm thành một tài liệu tra cứu bước đầu tiện lợi và nhanh chóng.  Một cách cụ thể, bài viết nầy nhằm giúp trả lời một số câu hỏi như: VNCH đã từng có bao nhiêu chính phủ (trong phạm vi bài viết nầy hai từ chính phủ và nội các được dùng như tiếng đồng nghĩa) và các chính phủ nầy đã được thành lập vào những ngày tháng năm nào; chính phủ VNCH đã có những Bộ (Ministry, Ministère) nào; những vị nào đã từng là Tổng Thống (President, Président), Thủ Tướng (Prime Minister, Premier Ministre), Tổng Trưởng hay Bộ Trưởng (Minister, Ministre) vv.  Về bố cục, bài nầy gồm ba phần: phần thứ nhứt là phân tích về cơ cấu của chính phủ, phần thứ hai phân tích về nhân sự, phần thứ ba là danh sách các chính phủ.  Tài liệu tổng hợp sơ khởi nầy còn rất nhiều thiếu sót, đặc biệt là các chi tiết về các vị lãnh đạo các Bộ và thời gian phục vụ của họ qua các lần cải tổ chính phủ.Người viết rất mong nhận được ý kiến bổ túc từ bạn đọc để có thể hoàn thiện tài liệu nầy. Nội các cuối cùng của Thủ Tướng chỉ định Vũ Văn Mẫu thì trên thực tế chưa hề được trình diện, chỉ có hai cá nhân được nêu tên ra, đó là Thủ Tướng chỉ định Vũ Văn Mẫu và Tổng Trưởng Thông Tin chỉ định Lý Quý Chung.  Chính phủ nầy, theo dự tính, sẽ được chính thức trình diện trước Tổng Thống Dương Văn Minh tại Dinh Ðộc Lập vào sáng ngày 30-04-1975.  Dự tính nầy đã không thực hiện được.

 

A. Phần Thứ Nhứt : Phân Tích Về Cơ Cấu

  1. Số Chính Phủ được thành lập:

Nếu chỉ dựa trên vị Thủ Tướng (hay Tổng Thống, trong trường hợp của Chính Phủ Ngô Ðình Diệm), không kể các lần cải tổ, VNCH đã liên tiếp có các Chính Phủ sau đây:

Tên Thủ Tướng                                                           Ngày Thành Lập

Ngô Ðình Diệm (Tổng Thống)                                   29-10-1955

(cải tổ một lần vào ngày 28-05-1961)

Nguyễn Ngọc Thơ                                                        04-11-1963

(cải tổ một lần vào ngày 05-01-1964)

Nguyễn Khánh                                                            08-02-1964

Trần Văn Hương                                                         04-11-1964

(cải tổ một lần vào ngày 18-01-1965)

Phan Huy Quát                                                           16-02-1965

(cải tổ một lần vào ngày 25-05-1965)

Nguyễn Cao Kỳ                                                           19-06-1965

(cải tổ 4 lần vào các ngày 01-10-1965, 21-02-1966, 13-07-1966 và 18-11-1966)

Nguyễn Văn Lộc                                                         09-11-1967

Trần Văn Hương                                                         25-05-1968

(cải tổ một lần vào ngày 12-03-1969)

Trần Thiện Khiêm                                                      01-09-1969

Nguyễn Bá Cẩn                                                           14-04-1975

Vũ Văn Mẫu                                                                 28-04-1975

 

  1. Số Bộ trong Chính Phủ:

Trong suốt thời gian gần hai mươi năm hiện hữu, VNCH là một quốc gia gần như liên tục sống trong tình trạng chiến tranh. Con số các Bộ trong Chính Phủ phản ảnh rõ rệt nét sinh hoạt càng ngày càng phức tạp do sự trưởng thành của quốc gia VNCH cũng như do mức độ tăng cường, ngày càng ác liệt của cuộc chiến.  Tuy con số nầy có thay đổi, khi tăng lên khi giảm xuống, nhưng khuynh hướng chung là tăng lên.  Chính phủ đầu tiên của VNCH dưới sự lãnh đạo của Tổng Thống Ngô Ðình Diệm chỉ gồm có 13 Bộ là:

– Quốc Phòng                            – Nội Vụ                                – Tư Pháp

– Ngoại Giao                             – Tài Chánh Kinh Tế            – Thông Tin

– Giáo Dục và Thanh Niên     – Xã Hội và Y Tế                   – Lao Ðộng

– Canh Nông                             – Công Chánh                    – Ðiền Thổ và Cải Cách Ðiền Ðịa

– Phủ Tổng Thống

Gần cuối cuộc chiến, Chính Phủ Trần Thiện Khiêm gồm tất cả 20 Bộ như sau:

– Quốc Phòng                          – Nội Vụ                                  – Tư Pháp

– Ngoại Giao                           – Tài Chánh                              – Kinh Tế

– Thông Tin                             – Giáo Dục                               – Xã Hội

– Y Tế                                       – Lao Ðộng                               – Chiêu Hòi

– Công Chánh                         – Cựu Chiến Binh                   – Xây Dựng Nông Thôn

– Giao Thông Bưu Ðiện       – Phát Triển Sắc Tộc         – Cải Cách Ðiền Ðịa và Phát Triển

– Liên Lạc Quốc Hội             – Phủ Thủ Tướng                    –  Nông Ngư Nghiệp

 

  1. Biến đổi của các Bộ:

3.1. Các Bộ không thay đổi:

Chỉ có 4 Bộ sau đây hoàn toàn không thay đổi tên, cũng như không hề nhập chung với các Bộ khác trong suốt thời gian sinh tồn của VNCH: Ngoại Giao, Nội Vụ, Tư Pháp và Lao Ðộng.

3.2. Các Bộ chỉ thay đổi tên:

Các Bộ sau đây có thay đổi tên nhưng không có nhập chung với các Bộ khác:

– Quốc Phòng : mang tên là Bộ Quân Lực trong hai Chính phủ Trần Văn Hương (1964-65) và Phan Huy Quát (1965); trong chính phủ Trần Văn Hương (1968-69) Bộ nầy mang tên là Bộ Quốc Phòng và Cựu Chiến Binh

– Nội Vụ : dưới Chính phủ Nguyễn Ngọc Thơ, Bộ nầy lúc đầu gọi là Bộ An Ninh, sau cải tổ ngày 05-01-1964 mới đổi lại gọi là Bộ Nội Vụ

– Cải Tiến Nông Thôn: kể từ Chính phủ Nguyễn Cao Kỳ trở về sau thì đổi tên lại là Xây Dựng Nông Thôn

3.3. Các Bộ có nhiều biến đổi:

Các Bộ sau đây trãi qua nhiều biến đổi, có khi hợp chung với các Bộ khác, có khi bị tách ra thành nhiều bộ khác:

– Giáo Dục: có khi đứng riêng rẽ một mình nhưng cũng có khi hợp chung với các Bộ Văn Hoá hay Thanh Niên

– Kinh Tế Tài Chánh: phần lớn bị tách ra làm hai Bộ riêng rẽ, Bộ Kinh Tế và Bộ Tài Chánh, gần cuối cuộc chiến, riệng Bộ Kinh Tế còn có các Bộ phụ thuộc như Bộ Thương Mại và Bộ Công Kỹ Nghệ

– Công Chánh: có lúc nhập chung với Bộ Giao Thông và gọi là Bộ Công Chánh và Giao Thông hay Giao Thông Công Chánh, có lúc gồm cả Vận Tải thành Bộ Công Chánh Giao Thông và Vận Tải

– Y Tế và Xã Hội: phần lớn là hai Bộ riêng rẽ, nhưng cũng có lúc nhập chung, và có khi bao gồm luôn cả Cứu Trợ hay Tỵ Nạn Cộng Sản; gần cuối cuộc chiến khi vấn đề tỵ nạn và cứu trợ lên đến cao điểm, công tác nầy thường do một Phó Thủ Tướng đảm trách

– Canh Nông: chỉ có 3 chính phủ Ngô Ðình Diệm, Phan Huy Quát và Nguyễn Cao Kỳ có hẳn một Bộ Canh Nông riêng rẽ, phần lớn trong các chính phủ khác Bộ Canh Nông được kết hợp với Bộ Cải Cách Ðiền Ðịa

– Thông Tin: phần lớn đứng riêng rẽ nhưng cũng có khi nhập chung với Tâm Lý Chiến hay Chiêu Hồi

3.4. Các Bộ mới:

Kể từ Chính phủ Phan Huy Quát trở đi có xuất hiện một số Bộ mới như sau:

– Bộ Chiêu Hồi: xuất hiện từ thời Chính Phủ Phan Huy Quát

– Bộ Thương Mại và Bộ Công Kỹ Nghệ: xuất hiện từ thời Chính Phủ Nguyễn Cao Kỳ

– Bộ Phát Triển Sắc Tộc: xuất hiện từ thời Chính Phủ Nguyễn Văn Lộc

– Bộ Liên Lạc Quốc Hội: xuất hiện từ thời Chính Phủ Nguyễn Văn Lộc

3.5. Bộ bị loại bỏ:

Một Bộ bị loại bỏ vĩnh viễn, đó là Bộ Công Dân Vụ được thành lập vào năm 1961 và tồn tại đến hết Ðệ Nhứt Cộng Hòa.  Sau khi chế độ Ngô Ðình Diệm bị lật đổ, Bộ nầy bị giải thể và không bao giờ được lập lại nữa.

 

B. Phần Thứ Hai : Phân Tích về Nhân Sự

  1. Tiêu Chuẩn Chọn Lựa Nhân Sự:

Ðiểm khác biệt căn bản nhứt giữa các chính phủ Ðệ Nhứt và Ðệ Nhị Cộng Hòa là trong thời Ðệ Nhứt Cộng Hòa tuyệt đối không có quân nhân tham gia chính phủ, ngay cả cho Bộ Quốc Phòng.  Ngược lại, trong suốt thời Ðệ Nhị Cộng Hòa ta thấy số quân nhân tham gia chính phủ ngày càng đông, và đứng đầu Bộ Quốc Phòng luôn luôn là một tướng lãnh còn đang tại chức hay đã về hưu.

Một đặc điểm nữa của các chính phủ VNCH là thành phần nhân sự luôn luôn là một sự pha trộn giữa các chính trị gia và các chuyên gia.  Chế độ của Ðệ Nhứt Cộng Hòa là một tổng thống chế trực tiếp, tất cả tổng bộ trưởng đều do Tổng Thống lựa chọn và chịu trách nhiệm trực tiếp trước Tổng Thống.  Chế độ của Ðệ Nhị Cộng Hòa là một tổng thống chế gián tiếp, quyền lựa chọn thành viên chính phủ được Tổng Thống ủy nhiệm cho Thủ Tướng, do đó các tổng bộ trưởng chịu trách nhiệm trực tiếp trước Thủ Tướng.  Trong cả hai nền cộng hòa, thành viên chính phủ không bắt buộc phải là dân biểu hay thượng nghị sĩ của Quốc Hội.

Việc lựa chọn các vị tổng bộ trưởng thường được dựa trên tiêu chuẩn căn bản sau đây:

– chính trị gia cho các Bộ Ngoại Giao, Nội Vụ, Thông Tin, Chiêu Hồi, Xã Hội, Lao Ðộng, Liên Lạc Quốc Hội

– chuyên gia cho các Bộ Kinh Tế, Tài Chánh, Tư Pháp, Canh Nông, Y Tế, Giáo Dục, Giao Thông Công Chánh

– quân nhân cho Bộ Quốc Phòng, Cựu Chiến Binh, Xây Dựng Nông Thôn

– người thiểu số cho Bộ Phát Triển Sắc Tộc

– người thân tín cho Bộ Phủ Thủ Tướng (hay Phủ Tổng Thống)

Ngoài ra các vị Thủ Tướng khi chọn các vị tổng bộ trưởng cho nội các của mình cũng có quan tâm đến việc tạo quân bình trong nội các giữa các yếu tố địa phương (Nam, Trung, Bắc), và tôn giáo (Phật Giáo, Công Giáo, Cao Ðài, Hòa Hão).  Chính phủ Phan Huy Quát là một thí dụ cụ thể nhứt.

  1. Con số thành viên chính phủ:

Cùng với sự gia tăng của con số các Bộ trong chính phủ, con số nhân sự cũng tăng theo.  Chính phủ đầu tiên của Ðệ Nhứt Cộng Hòa, thành lập ngày 26-10-1955, chỉ gồm tất cả có 14 người, 1 Tổng Thống và 13 Tổng Trưởng.  Chính phủ Nguyễn Bá Cẩn, thành lập vào ngày 14-04-1975, gồm tất cả 32 người, 1 Thủ Tướng, 3 Phó Thủ Tướng, 4 Quốc Vụ Khanh, 5 Cố Vấn, 13 Tổng Trưởng, và 6 Thứ Trưởng.

Bảng liệt kê sau đây cho thấy khuynh hướng gia tăng của con số thành viên của các chính phủ:

phan tich ve co cau 01

 

C. Phần Thứ Ba : Danh Sách Các Chính Phủ:

  1. Chính phủ Ngô Ðình Diệm thành lập ngày 29-10-1955:

Tổng Thống kiêm Bộ Trưởng Quốc Phòng                 Ông Ngô Ðình Diệm

Bộ Trưởng Nội Vụ                                                            Ông Bùi Văn Thinh

Bộ Trưởng Tư Pháp                                                         Ông Nguyễn Văn Sĩ

Bộ Trưởng Ngoại Giao                                                     Luật Sư Vũ Văn Mẫu

Bộ Trưởng Tài Chánh                                                       Kỹ Sư Trần Hữu Phương

Bộ Trưởng Công Chánh kiêm Kinh Tế                          Ông Trần Văn Mẽo

Bộ Trưởng Thông Tin                                                        Luật Sư Trần Chánh Thành

Bộ Trưởng Quốc Gia Giáo Dục và Thanh Niên            Ông Nguyễn Dương Ðôn

Bộ Trưởng Xã Hội và Y Tế                                                Giáo Sư Vũ Quốc Thông

Bộ Trưởng Lao Ðộng                                                         Ông Huỳnh Hữu Nghĩa

Bộ Trưởng Canh Nông                                                      Ông Nguyễn Công Viên

Bộ Trưởng Ðiền Thổ và Cải Cách Ðiền Ðịa                    Ông Nguyễn Văn Thời

Bộ Trưởng Phủ Tổng Thống                                              Luật Sư Nguyễn Hữu Châu

Bộ Trưởng Phụ Tá Quốc Phòng                                         Ông Trần Trung Dung

(Tài liệu trích dẫn:  Ðoàn Thêm.  Hai Mươi  Năm Qua : Việc Từng Ngày, 1945-1964.   Los Alamitos, Calif. : Xuân Thu, 198?  Tr. 175-176, 185)

 

  1. Chính phủ Ngô Ðình Diệm cải tổ ngày 28-05-1961:

Tổng Thống kiêm Bộ Trưởng Quốc Phòng                         Ông Ngô Dình Diệm

Phó Tổng Thống kiêm

Bộ Trưởng Ðặc Nhiệm Phối Hợp Phát Triển Kinh Tế      Ông Nguyễn Ngọc Thơ

Bộ Trưởng Phủ Tổng Thống kiêm Bộ Trưởng Phụ Tá

Quốc Phòng tạm giữ chức Bộ Trưởng Ðặc Nhiệm

Phối Hợp An Ninh                                                                   Ông Nguyễn Ðình Thuần

Bộ Trưởng Ðặc Nhiệm Phối Hợp Văn Hóa Xã Hội            Giáo Sư Trương Công Cựu

Bộ Trưởng Nội Vụ                                                                    Ông Bùi Văn Lương

Bộ Trưởng Ngoại Giao                                                             Luật Sư Vũ Văn Mẫu

Bộ Trưởng Tư Pháp                                                                 Ông Nguyễn Văn Lượng

Bộ Trưởng Giáo Dục                                                              Giáo Sư Nguyễn Quang Trình

Bộ Trưởng Công Dân Vụ                                                        Ông Ngô Trọng Hiếu

Bộ Trưởng Kinh Tế                                                                 Ông Hoàng Khắc Thành

Bộ Trưởng Tài Chánh                                                              Ông Nguyễn Lương

Bộ Trưởng Cải Tiến Nông Thôn                                            Kỹ Sư Trần Lê Quang

Bộ Trưởng Y Tế                                                                        Giáo Sư Trần Ðình Ðệ

Bộ Trưởng Lao Ðộng                                                              Ông Huỳnh Hữu Nghĩa

Bộ Trưởng Công Chánh và Giao Thông                               Ông Nguyễn Văn Dinh

(Tài liệu trích dẫn:  Ðoàn Thêm.  Hai Mươi Năm Qua : Việc Từng Ngày, 1945-1964.   Los Alamitos, Calif. : Xuân Thu, 198?  Tr. 297)

 

  1. Chính phủ Nguyễn Ngọc Thơ thành lập ngày 04-11-1963

Thủ Tướng kiêm Tổng Trưởng Kinh Tế và Tài Chánh    Ông Nguyễn Ngọc Thơ

Tổng Trưởng Quốc Phòng                                                     Trung Tướng Trần Văn Ðôn

Tổng Trưởng An Ninh                                                           Trung Tướng Tôn Thất Ðính

Tổng Trưởng Ngoại Giao                                                      Ông Phạm Ðăng Lâm

Tổng Trưởng Tư Pháp                                                           Ông Nguyễn Văn Màu

Tổng Trưởng Giáo Dục                                                          Giáo Sư Phạm Hoàng Hộ

Tổng Trưởng Cải Tiến Nông Thôn                                       Kỹ Sư Trần Lê Quang

Tổng Trưởng Thông Tin                                                        Thiếu Tướng Trần Tử Oai

Tổng Trưởng Công Chánh                                                     Kỹ Sư Trần Ngọc Oành

Tổng Trưởng Y Tế                                                                  Bác Sĩ Vương Quang Trường

Tổng Trưởng Lao Ðộng                                                         Ông Nguyễn Lê Giang

Tổng Trưởng Thanh Niên                                                     Ông Nguyễn Hữu Phi

Bộ Trưởng Tài Chánh                                                             Ông Lưu Văn Tính

Bộ Trưởng Kinh Tế                                                                 Ông Âu Trường Thanh

Bộ Trưởng Phủ Thủ Tướng                                                   Ông Nguyễn Thành Cung

(Tài liệu trích dẫn:  Ðoàn Thêm.  Hai Mươi Năm Qua : Việc Từng Ngày, 1945-1964.   Los Alamitos, Calif. : Xuân Thu, 198?  Tr. 369)

 

  1. Chính phủ Nguyễn Khánh thành lập ngày 08-02-1964:

Thủ Tướng                                                                    Trung Tướng Nguyễn Khánh

Phó Thủ Tướng Ðặc Trách Bình Ðịnh                     Bác Sĩ Nguyễn Tôn Hoàn

Phó Thủ Tướng Ðặc Trách Kinh Tế và

Tài Chánh kiêm Tổng Trưởng Tài Chánh               Tiến Sĩ Nguyễn Xuân Oánh

Phó Thủ Tướng Ðặc Trách Văn Hoá và Xã Hội      Thiếu Tướng Ðỗ Mậu

Quốc Vụ Khanh                                                            Bác Sĩ Lê Văn Hoạch

Tổng Trưởng Ngoại Giao                                            Bác Sĩ Phan Huy Quát

Tổng Trưởng Nội Vụ                                                    Ông Hà Thúc Ký

Tổng Trưởng Công Chánh                                          Kỹ Sư Trần Ngọc Oành

Tổng Trưởng Quốc Gia Giáo Dục                              Giáo Sư Bùi Tường Huân

Tổng Trưởng Quốc Phòng                                         Trung Tướng Trần Thiện Khiêm

Tổng Trưởng Cải Tiến Nông Thôn                            Ông Nguyễn Công Hàu

Tổng Trưởng Y Tế                                                        Bác Sĩ Vương Quang Trường

Tổng Trưởng Lao Ðộng                                              Ông Ðàm Sĩ Hiến

Tổng Trưởng Thông Tin                                             Ông Phạm Thái

Tổng Trưởng Kinh Tế                                                 Ông Âu Trường Thanh

Tổng Trưởng Tư Pháp                                                Ông Nguyễn Văn Màu

Tổng Trưởng Xã Hội                                                    Giáo Sư Trần Quang Thuận

Bộ Trưởng Phủ Thủ Tướng                                       Luật Sư Nghiêm Xuân Hồng

(Tài liệu trích dẫn:  Ðoàn Thêm.  Hai Mươi Năm Qua :  Việc Từng Ngày, 1945-1964.   Los Alamitos, Calif. : Xuân Thu, 198?  Tr. 381)

 

  1. Chính phủ Trần Văn Hương thành lập ngày 04-11-1964:

Thủ Tướng kiêm Tổng Trưởng Quân Lực                         Ông Trần Văn Hương

Ðệ Nhứt Phó Thủ Tướng kiêm Nội Vụ                               Bác Sĩ Nguyễn Lưu Viên

Ðệ Nhị Phó Thủ Tướng kiêm Thống Ðốc

Ngân Hàng Quốc Gia                                                       Tiến Sĩ Nguyễn Xuân Oánh

Tổng Trưởng Ngoại Giao                                                       Ông Phạm Ðăng Lâm

Tổng Trưởng Tư Pháp                                                            Luật Sư Lữ Văn Vi

Tổng Trưởng Thông Tin                                                        Ông Lê Văn Tuấn

Tổng Trưởng Kinh Tế                                                            Tiến Sĩ Nguyễn Duy Xuân

Tổng Trưởng Tài Chánh                                                         Ông Lưu Văn Tính

Tổng Trưởng Cải Tiến Nông Thôn                                        Ông Ngô Ngọc Ðối

Tổng Trưởng Công Chánh                                                     Ông Lê Sĩ Ngạc

Tổng Trưởng Văn Hóa Giáo Dục                                           Giáo Sư Phan Tấn Chức

Tổng Trưởng Y Tế                                                                   Bác Sĩ Trần Quang Diệu

Tổng Trưởng Xã Hội                                                              Ông Ðàm Sĩ Hiến

Tổng Trưởng Lao Ðộng                                                         Ông Nguyễn Hữu Hùng

Tổng Trưởng Phủ Thủ Tướng                                              Ông Phạm Văn Toàn

(Tài liệu trích dẫn:  Ðoàn Thêm.  Hai Mươi Năm Qua : Việc Từng Ngày, 1945-1964.   Los Alamitos, Calif. : Xuân Thu, 198?  Tr. 414)

 

  1. Chính phủ Phan Huy Quát thành lập ngày 16-02-1965:

Thủ Tướng                                                                         Bác Sĩ Phan Huy Quát

Phó Thủ Tướng kiêm Tổng Trưởng Quân Lực           Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu

Phó Thủ Tướng kiêm Tổng Trưởng Ngoại Giao         Bác Sĩ Trần Văn Ðổ

Thủ Tướng Phụ Trách Kế Hoạch                                   Luật Sư Trần Văn Tuyên

Quốc Vụ Khanh                                                                 Bác Sĩ Lê Văn Hoạch

Quốc Vụ Khanh tạm thời kiêm Bộ Giáo Dục               Bác Sĩ Nguyễn Tiến Hỷ

Tổng Trưởng Thông Tin Tâm Lý Chiến                       Thiếu Tướng Linh Quang Viên

Tổng Trưởng Chiêu Hồi                                                  Ông Trần Văn Ân

Tổng Trưởng Kinh Tế                                                      Giáo Sư Nguyễn Văn Vinh

Tổng Trưởng Tài Chánh                                                  Giáo Sư Trần Văn Kiện

Tổng Trưởng Canh Nông                                                 Kỹ Sư Nguyễn Ngọc Tố

Tổng Trưởng Giao Thông Công Chánh                         Kỹ Sư Ngô Trọng Anh

Tổng Trưởng Xã Hội                                                         Giáo Sư Trần Quang Thuận

Tổng Trưởng Y Tế                                                             Bác Sĩ Nguyễn Tăng Nguyên

Tổng Trưởng Lao Ðộng                                                    Ông Nguyễn Văn Hoàng

Tổng Trưởng Thanh Niên                                              Y Sĩ Trung Tá Nguyễn Tấn Hồng

Bộ Trưởng Phủ Thủ Tướng                                            Ông Bùi Diễm

Thứ Trưởng Nội Vụ                                                          Giáo Sư Nguyễn Văn Tương

Thứ Trưởng Công Chánh                                                 Kỹ Sư Bùi Hữu Tuấn

(Tài liệu trích dẫn:  Ðoàn Thêm.  1965 : Việc Từng Ngày.   Los Alamitos, Calif.: Xuân Thu, 1989.  Tr. 33-34)

 

  1. Chính phủ Nguyễn Cao Kỳ thành lập ngày 19-06-1965:

Tên chính thức của chính phủ nầy là Ủy Ban Hành Pháp Trung Ương.  Thành phần gồm 1 Chủ Tịch (Thủ Tướng), 5 Tổng Ủy Viên (Tổng Trưởng), 10 Ủy Viên (Bộ Trưởng) và 2 Thứ Ủy (Thứ Trưởng) như sau:

Chủ Tịch                                                                          Thiếu Tướng Nguyễn Cao Kỳ

Tổng Ủy Viên Ngoại Giao                                             Bác Sĩ Trần Văn Ðổ

Tổng Ủy Viên Tư Pháp                                                  Luật Sư Lữ Văn Vi

Tổng Ủy Viên Chiến Tranh kiêm

Ủy Viên Quốc Phòng                                                    Trung Tướng Nguyễn Hữu Có

Tổng Ủy Viên Kinh Tế Tài Chánh                               Kỹ Sư Trương Thái Tôn

Tổng Ủy Viên Văn Hóa Xã Hội kiêm

Ủy Viên Giáo Dục                                                         Bác Sĩ Trần Ngọc Ninh

Ủy Viên Nội Vụ                                                            Thẩm Phán Trần Minh Tiết

Ủy Viên Tâm Lý Chiến                                                Luật Sư Ðinh Trịnh Chính

Ủy Viên Xây Dựng Nông Thôn                                  Ông Nguyễn Tất Ứng

Ủy Viên Thanh Niên                                                   Y Sĩ Trung Tá Nguyễn Tấn Hồng

Ủy Viên Tài Chánh                                                      Giáo Sư Trần Văn Kiện

Ủy Viên Canh Nông                                                     Kỹ Sư Lâm Văn Trí

Ủy Viên Giao Thông Công Chánh                            Kỹ Sư Ngô Trọng Anh

Ủy Viên Y Tế                                                                Bác Sĩ Nguyễn Bá Khả

Ủy Viên Lao Ðộng                                                       Ông Nguyễn Xuân Phong

Ủy Viên Xã Hội                                                            Luật Sư Trần Ngọc Liễng

Thứ Ủy Nội Vụ                                                            Giáo Sư Nguyễn Văn Tương

Thứ Ủy Giao Thông Công Chánh                             Kỹ Sư Bùi Hữu Tuấn

(Tài liệu trích dẫn:  Ðoàn Thêm.  1965: Việc Từng Ngày.   Los Alamitos, Calif.: Xuân Thu, 1989.  Tr. 100-101)

 

  1. Chính phủ Nguyễn Văn Lộc thành lập ngày 09-11-1967:

Thủ Tướng                                                                 Luật Sư Nguyễn Văn Lộc

Bộ Trưởng Phủ Thủ Tướng                                     Ông Ðoàn Bá Cang

Bộ Trưởng Phụ Tá Thủ Tướng Ðặc Trách

Liên Lạc Quốc Hội                                                    Giáo Sư Nguyễn Văn Tương

Tổng Trưởng Ngoại Giao                                         Bác Sĩ Trần Văn Ðổ

Thứ Trưởng Ngoại Giao                                          Ông Phạm Ðăng Lâm

Tổng Trưởng Quốc Phòng                                      Cựu Trung Tướng Nguyễn Văn Vỹ

Tổng Trưởng Nội Vụ                                               Trung Tướng Linh Quang Viên

Tổng Trưởng Tư Pháp                                            Ông Huỳnh Ðức Bữu

Tổng Trưởng Kinh Tế                                             Kỹ Sư Trương Thái Tôn

Thứ Trưởng Thương Mại                                       Ông Nguyễn Chánh Lý

Thứ Trưởng Công Kỹ Nghệ                                     Ông Võ Văn Nhung

Tổng Trưởng Tài Chánh                                          Ông Lưu Văn Tính

Tổng Trưởng Giáo Dục                                             Ông Tăng Kim Ðông

Thứ Trưởng Văn Hóa                                               Giáo Sư Bùi Xuân Bào

Thứ Trưởng Ðại Học và Kỹ Thuật                          Kỹ Sư Trần Lưu Cung

Thứ Trưởng Trung Tiểu Học và Bình Dân Giáo Dục    Giáo Sư Lê Trọng Vinh

Thứ Trưởng Thanh Niên Học Ðường                    Ông Hồ Thới Sang

Tổng Trưởng Xây Dựng Nông Thôn                      Trung Tướng Nguyễn Bảo Trị

Tổng Trưởng Chiêu Hồi                                           Ông Nguyễn Xuân Phong

Tổng Trưởng Công Chánh                                       Ông Bửu Ðôn

Tổng Trưởng Giao Thông Vận Tải                         Kỹ Sư Lương Thế Siêu

Tổng Trưởng Cựu Chiến Binh                                Y Sĩ Trung Tá Nguyễn Tấn Hồng

Tổng Trưởng Cải Cách Ðiền Ðịa và Canh Nông    Kỹ Sư Tôn Thất Trình

Tổng Trưởng Y Tế                                                     Bác Sĩ Trần Lữ Y

Tổng Trưởng Xã Hội và Tỵ Nạn Cộng Sản           Ông Nguyễn Phúc Quế

Tổng Trưởng Phát Triển Sắc Tộc                          Ông Paul Nur

Tổng Trưởng Lao Ðộng                                           Giáo Sư Phó Bá Long

(Tài liệu trích dẫn:  Ðoàn Thêm.  1967 :Việc Từng Ngày.   Los Alamitos, Calif.: Xuân Thu, 1989.  Tr. 254-255)

 

  1. Chính phủ Trần Văn Hương thành lập ngày 25-05-1968:

Thủ Tướng kiêm

Tổng Trưởng Xây Dựng Nông Thôn                       Ông Trần Văn Hương

Quốc Vụ Khanh kiêm Tổng Trưởng Chiêu Hồi    Bác Sĩ Phan Quang Ðán

Quốc Vụ Khanh kiêm Viện Trưởng Giám Sát       Ông Mai Thọ Truyền

Quốc Vụ Khanh                                                          Giáo Sư Vũ Quốc Thúc

Tổng Trưởng Ngoại Giao                                         Luật Sư Trần Chánh Thành

Tổng Trưởng Nội Vụ                                               Ðại Tướng Trần Thiện Khiêm

Tổng Trưởng Quốc Phòng và Cựu Chiến Binh  Cựu Trung Tướng Nguyễn Văn Vỹ

Tổng Trưởng Tư Pháp                                             Luật Sư Lê Văn Thu

Tổng Trưởng Văn Hóa Giáo Dục

và Thanh Niên                                                          Bác Sĩ Nguyễn Văn Thơ

Tổng Trưởng Y Tế Xã Hội và Cứu Trợ                 Bác Sĩ Trần Lữ Y

Tổng Trưởng Kinh Tế                                              Ông Âu Ngọc Hồ

Tổng Trưởng Tài Chánh                                          Ông Lưu Văn Tính

Tổng Trưởng Thông Tin                                         Giáo Sư Tôn Thất Thiện

Tổng Trưởng Cải Cách Ðiền Ðịa và Canh Nông   Kỹ Sư Trương Thái Tôn

Tổng Trưởng Công Chánh và Giao Thông Vận Tải   Kỹ Sư Lương Thế Siêu

Tổng Trưởng Lao Ðộng                                             Ông Ðàm Sỹ Hiến

Tổng Trưởng Phát Triển Sắc Tộc                             Ông Paul Nur

Tổng Trưởng Phủ Thủ Tướng                                  Ông Huỳnh Văn Ðạo

Thứ Trưởng Xây Dựng Nông Thôn                         Ðại Tá Hoàng Văn Lạc

(Tài liệu trích dẫn:  Ðoàn Thêm.  1968: Việc Từng Ngày.   Los Alamitos, Calif. : Xuân Thu, 1989.  Tr. 184)

 

  1. Chính phủ Trần Thiện Khiêm thành lập ngày 01-09-1969:

Thủ Tướng kiêm Tổng Trưởng Nội Vụ                 Ðại Tướng Trần Thiện Khiêm

Phó Thủ Tướng Ðặc Trách Giáo Dục                     Bác Sĩ Nguyễn Lưu Viên

Quốc Vụ Khanh Ðặc Trách Văn Hóa                    Ông Mai Thọ Truyền

Quốc Vụ Khanh Ðặc Trách Tái Thiết và Phát Triển   Giáo Sư Vũ Quốc Thúc

Quốc Vụ Khanh                                                        Bác Sĩ Nguyễn Tiến Hỹ

Quốc Vụ Khanh                                                        Bác Sĩ Phan Quang Ðán

Tổng Trưởng Quốc Phòng                                  Cựu Trung Tướng Nguyễn Văn Vỹ

Tổng Trưởng Thông Tin                                        Dược Sĩ Ngô Khắc Tỉnh

Tổng Trưởng Ngoại Giao                                       Dược Sĩ Trần Văn Lắm

Tổng Trưởng Công Chánh                                    Kỹ Sư Dương Kích Nhưỡng

Tổng Trưởng Cải Cách Ðiền Ðịa và

Phát Triển Nông Ngư Nghiệp                             Ông Cao Văn Thân

Tổng Trưởng Kinh Tế                                           Ông Phạm Kim Ngọc

Tổng Trưởng Tài Chánh                                      Ông Nguyễn Bích Huệ

Tổng Trưởng Chiêu Hồi                                       Bác Sĩ Hồ Văn Châm

Tổng Trưởng Tư Pháp                                           Luật Sư Lê Văn Thu

Tổng Trưởng Y Tế                                                  Bác Sĩ Trần Minh Tùng

Tổng Trưởng Lao Ðộng                                        Ông Ðàm Sỹ Hiến

Tổng Trưởng Xã Hội                                             Bác Sĩ Trần Ngươn Phiêu

Tổng Trưởng Giao Thông Bưu Ðiện                  Kỹ Sư Trần Văn Viễn

Tổng Trưởng Xây Dựng Nông Thôn                 Thiếu Tướng Trần Thanh Phong

Tổng Trưởng Cựu Chiến Binh                          Cựu Thiếu Tướng Phạm Văn Ðổng

Tổng Trưởng Phát Triển Sắc Tộc                      Ông Paul Nur

Bộ Trưởng Phủ Thủ Tướng                                 Ông Nguyễn Văn Vàng

Bộ Trưởng Ðặc Trách Liên Lạc Quốc Hội         Ông Cao Văn Tường

Thứ Trưởng Giáo Dục                                           Kỹ Sư Trần Lưu Cung

Thứ Trưởng Giáo Dục                                          Ông Nguyễn Danh Ðàn

Thứ Trưởng Kinh Tế                                            Kỹ Sư Phạm Minh Dưỡng

Thứ Trưởng Kinh Tế                                             Ông Trần Cự Uông

Thứ Trưởng Nội Vụ                                               Ông Lê Công Chất

Thứ Trưởng Tài Chánh                                         Ông Hà Xuân Trừng

Thứ Trưởng Thông Tin                                         Luật Sư Lê Trọng Quát

(Tài liệu trích dẫn:  Ðoàn Thêm.  1969: Việc Từng Ngày.   Los Alamitos, Calif.: Xuân Thu, 1989.  Tr. 278-280)

 

  1. Chính phủ Nguyễn Bá Cẩn thành lập ngày 14-04-1975:

Thủ Tướng                                                                 Dân Biểu Nguyễn Bá Cẩn

Cố Vấn                                                                        Ông Trần Quốc Bửu

Cố Vấn                                                                        Ông Lương Trọng Tường

Cố Vấn                                                                         Linh Mục Cao Văn Luận

Cố Vấn                                                                        Thượng Tọa Thích Quảng Long

Cố Vấn                                                                        Ông Nguyễn Văn Thơ

Phó Thủ Tướng Ðặc Trách Tổng Thanh Tra

kiêm Tổng Trưởng Quốc Phòng                            Cựu Trung Tướng Trần Văn Ðôn

Phó Thủ Tướng Ðặc Trách Sản Xuất kiêm

Tổng Trưởng Canh Nông và Kỹ Nghệ                  Tiến Sĩ Nguyễn Văn Hảo

Phó Thủ Tướng Ðặc Trách Cứu Trợ và Ðịnh Cư       Kỹ Sư Dương Kích Nhưỡng

Quốc Vụ Khanh                                                         Luật Sư Lê Trọng Quát

Quốc Vụ Khanh                                                         Bác Sĩ Nguyễn Văn Ái

Quốc Vụ Khanh                                                        Giáo Sư Phạm Thái

Quốc Vụ Khanh Ðặc Trách Hòa Ðàm                   Ông Nguyễn Xuân Phong

Tổng Trưởng Ngoại Giao                                         Luật Sư Vương Văn Bắc

Tổng Trưởng Tư Pháp                                              Luật Sư Ngô Khắc Tịnh

Tổng Trưởng Nội Vụ                                                 Ông Bửu Viên

Tổng Trưởng Văn Hóa Giáo Dục và Thanh Niên    Tiến Sĩ Nguyễn Duy Xuân

Tổng Trưởng Tài Chánh                                            Ông Lê Quang Trường

Tổng Trưởng Thương Mại và Kinh Tế                   Ông Nguyễn Văn Diệp

Tổng Trưởng Kế Hoạch                                            Tiến Sĩ Nguyễn Tiến Hưng

Tổng Trưởng Công Chánh và Giao Thông             Kỹ Sư Nguyễn Xuân Ðức

Tổng Trưởng Lao Ðộng                                              Dân Biểu Vũ Công

Tổng Trưởng Thông Tin và Chiêu Hồi                    Chuẩn Tướng Phan Hòa Hiệp

Tổng Trưởng Xã Hội                                                   Ông Trần Văn Mại

Tổng Trưởng Phát Triển Sắc Tộc                            Ông Nay Lulett

Tổng Trưởng Ðặc Trách Liên Lạc Quốc Hội         Dân Biểu Phạm Anh

Thứ Trưởng Ngoại Giao                                            Ông Lê Quan Giảng

Thứ Trưởng Giáo Dục                                               Ông Nguyễn Thanh Liêm

Thứ Trưởng Canh Nông                                            Ông Ðoàn Minh Quan

Thứ Trưởng Kỹ Nghệ                                                 Ông Nguyễn Hữu Tấn

Thứ Trưởng Cứu Trợ                                                 Ông Hoàng Ngọc Thêm

Thứ Trưởng Ðịnh Cư                                                 Chuẩn Tướng Nguyễn Văn Chức

(Tài liệu trích dẫn:  Nguyễn Khắc Ngữ.  Những Ngày Cuối Cùng của Việt Nam Cộng Hòa.   Montréal, Québec : Nhóm Nghiên Cứu Sử Ðịa, 1979.  Tr. 290-291)

 

Kết Luận:

Nếu không kể các lần cải tổ nội các, trong suốt gần hai mươi năm hiện hữu, VNCH đã có được tất cả 10 chính phủ (không kể chính phủ Vũ Văn Mẫu).  Chính phủ đầu tiên của Ðệ Nhứt Cộng Hòa trực tiếp dưới sự lãnh đạo của một Tổng Thống là một chính phủ hoàn toàn dân sự và tương đối ổn định nhứt, và kéo dài được hơn 8 năm. Năm chính phủ liên tiếp sau đó, trong một thời gian ngắn ngủi là 4 năm, hoàn toàn bị sự chi phối của các tướng lãnh, thể hiện rõ rệt tình trạng hoàn toàn bất ổn định về chính trị của giai đoạn lịch sử nầy. Bốn chính phủ cuối cùng được thành lập trên căn bản của bản Hiếp Pháp Ðệ Nhị Cộng Hòa, thể hiện một giai đoạn mới tương đối ổn định về chính trị và sự trưởng thành như một quốc gia của VNCH, đồng thời cũng thể hiện các khó khăn trong đời sống quốc gia do mức độ gia tăng ác liệt của chiến tranh.  Con số các Bộ và các vị tổng bộ thứ trưởng của các chính phủ trong giai đoạn nầy là một bằng chứng rõ rệt.  Chính phủ cuối cùng của Ðệ Nhị Cộng Hòa, nội các Nguyễn Bá Cẩn, chỉ tồn tại được có hai tuần lể, đã là dấu hiệu báo trước sự sụp đổ gần kề của chế độ VNCH vào ngày 30-04-1975.

 

Tài Liệu Tham Khảo:

  1. Bùi Diễm và David Chanoff. In the Jaws of History. Boston, Mass: Houghton Mifflin, 1987.
  2. Ðoàn Thêm. Hai Mươi Năm Qua: Việc Từng Ngày ,1945-1964. Los Alamitos, Calif : Xuân Thu, 1989?
  3. Ðoàn Thêm. 1965: Việc Từng Ngày. Los Alamitos, Calif : Xuân Thu, 1989.
  4. Ðoàn Thêm. 1966: Việc Từng Ngày. Los Alamitos, Calif : Xuân Thu, 1989.
  5. Ðoàn Thêm. 1967: Việc Từng Ngày. Los Alamitos, Calif.: Xuân Thu, 1989.
  6. Ðoàn Thêm. 1968: Việc Từng Ngày. Los Alamitos, Calif.: Xuân Thu, 1989.
  7. Ðoàn Thêm. 1969: Việc Từng Ngày. Los Alamitos, Calif.: Xuân Thu, 1989.
  8. Ðổ Mậu. Việt Nam Máu Lửa Quê Hương Tôi. California : Tác Giả Xuất Bản, 1986.
  9. Nguyễn Khắc Ngữ. Những Ngày Cuối Cùng Của Việt Nam Cộng Hòa. Montréal, Québec: Nhóm Nghiên Cứu Sử Ðịa, 1979.
  10. Nguyễn Tiến Hưng và Jerrold L. Schecter. The Palace File. New York, N.Y.: Harper & Row, 1986.
  11. Trần Văn Ðôn. Our Endless War : Inside Vietnam.   Novato, Calif.: Presidio Press, 1978.
  12. South Vietnam. New York, N.Y. : Facts on File, 1963-73, 7 quyển.
  13. 13. South Vietnam: A Political History, 1954-1970. New York, N.Y: Charles Scribner’s, 1970.