Nhớ Thầy Cam Duy Lễ

Võ Anh Dũng

Ngày hôm qua, 06/9/2016, tiễn đưa Thầy về Vũng Liêm, Vĩnh Long. Thầy  yên nghĩ trong sân vườn tràn ngập bóng cây. Em có biết bao nhiêu kỷ niệm, bao nhiêu ân tình với thầy trong 45 năm qua.

Năm học 1971-1972 cả lớp 12B1 Petrus Ký hào hứng được học Toán, phần giải tích và Hình học, với Thầy. Vật lộn với những bài toán Phép biến đổi điểm: tịnh tiến, vị tự và đặc biệt là phép nghịch đảo mới có được cảm giác sảng khoái khi giải được những bài khó của Thầy. Có bài Thầy cho mà đề bài đã dài hơn trang A4. Làm được bài nào là thấy đã bài đó. Học với Thầy em biết thêm được cái đẹp của Toán, biết thêm những ý nghĩa sâu sắc của việc học Toán. Sự thích thú mà Thầy đem lại qua những giờ Toán đã góp phần giúp em lựa chọn khoa Toán khi thi vào Đại học Sư phạm.

Năm 1978, sau 2 năm lang thang, em may mắn được về dạy tại trường cũ thân yêu; được vào tổ Toán do Thầy làm Tổ trưởng. Phải nói về dạy ở trường mình là một điều tuyệt vời và ở trong tổ Toán lại càng tuyệt vời hơn nữa. Em lại là một người học trò học hỏi kinh nghiệm của những Thầy Cô yêu mến của mình. Em đã học được nhiều điều từ cách dạy, cách xử lý vấn đề, cách giáo dục học sinh… của Thầy. Em luôn trân trọng giới thiệu Thầy với các học sinh của em, nói với các em rằng Thầy là Thái Sư phụ. Thầy rất quan tâm đến lời giải hay, đẹp và nhất là có tính sư phạm. Nhớ lúc bộ đề tuyển sinh đại học còn thống trị việc dạy và học. Có những bài toán mà lời giải trong sách như từ trên trời rơi xuống, không biết trả lời học sinh tại sao tìm ra cách giải. Một lần họp tổ, Thầy treo giải một thùng bia cho lời giải đẹp của một bài toán trong bộ đề. Sau đó trong tổ đưa ra 6 lời giải khác nhau. May mắn Thầy không phải “chung độ” 6 thùng bia vì mọi người đều đồng ý 6 lời giải này cũng chưa hay. Cuối cùng lời giải đẹp lại đến từ một học sinh! Trường hợp này giống như nhà sư Hư Trúc giải thế cờ vây. Vì Thầy Cô có kinh nghiệm nên không chọn cách khai triển mà mọi người cho rằng sẽ phức tạp thêm. Ai ngờ chính vì làm phức tạp ra lại rút gọn lại bất ngờ.

Những ngày tháng cùng tổ Toán với Thầy dù không có những lần “long trời lỡ đất” như thời ở Chợ Đũi trước đây của Thầy với Thầy Tạ Ký, Thầy Tôn Thất Trung Nghĩa… nhưng cũng “lúy túy càn khôn”. Làm sao quên được những đêm đến nhà Thầy xem Euro, World Cup. Giữa khuya mới thi đấu nhưng từ chiều đã tụ tập đông đủ. Lai rai, bàn chuyện trên trời dưới đất và cuối cùng là ngủ lăn quay chẳng biết gì đến trận đấu. Sau đó nhóm “thân hữu” mở rộng được thành lập mỗi tháng gặp nhau một lần. Nhớ biết bao nhiêu không khí thân thương, vui vẻ, gần gũi của những lần họp mặt. Có lần Thầy mang đến một chai rượu mà chưa ai uống qua. Anh em đã thỏa thuận với nhau trước nên khi uống không ai khen lấy một câu. Thầy thấy kỳ nên uống xong mới hỏi: Sao tụi bây? Uống được không? Tụi này mỗi đứa chê một câu, đại khái chai rượu gì mà bằng sành, chẳng nhìn thấy rượu đâu, uống cũng thường thôi. Thầy hơi quê bảo: Nhưng theo phép lịch sự của tao đem tới tụi bây phải khen chứ. Lúc đó mọi người mới cười ầm lên bảo ngon lắm sư phụ ơi! (Đó là chai Chivas 21 của ông THB biếu Thầy).

Nhớ Noel năm nào cách nay chắc khoảng 25 năm anh em cũng tụ họp vui với nhau. Lúc 2 giờ sáng một Thầy chạy đến nhà mình báo tin Thầy bị té xe đang ở bệnh viện (lúc đó chưa có điện thoại). Hết hồn vội vã cùng chạy vào bệnh viện thì may mắn Thấy chỉ bị mẻ xương ở gò má mà thôi. Các bạn lại phân công mình một việc khó là chạy ra nhà báo tin cho Cô. Thôi thì Thầy mạnh khỏe là mừng rồi nên cũng ráng gồng mình làm nhiệm vụ. Sau này khi con Thầy làm bác sĩ bệnh viện ND91, Thầy thường nói với bạn bè có gì cần giúp thì cứ báo và những trường hợp đó Thầy đều tận tình giúp đỡ.

Còn biết bao nhiêu chuyện buồn vui nữa Thầy ơi!

11g30 đêm 02/9/2016, thầy Trần Thành Minh gọi điện thoại báo tin Thầy bị té xuất huyết não chắc không qua khỏi. Chưa kịp bàng hoàng, sáng sớm chạy đi thăm Thầy thì Cô gọi báo Thầy đã mất.

Lần lượt, lần lượt các Thầy Cô tổ Toán ngày xưa ra đi! Cô Nguyễn Thị Khả, Thầy Nguyễn Học Hải, Thầy Nguyễn Văn Dự, Thầy Nguyễn Quyết Thắng. Nay đến Thầy. Làng giáo Toán Sài gòn mất đi một cây đại thụ. Tụi em mất đi một con chim đầu đàn. Nỗi buồn này biết bao giờ nguôi! Bây giờ những lần ngồi vui vẻ, sảng khoái với Thầy chỉ còn trong mơ, trong hồi tưởng.

Thôi chỉ còn biết an ủi rằng Thầy ra đi nhẹ nhàng. Trong lòng Thầy lúc nào cũng vui vì con cháu thành đạt, hiếu thảo.

Thầy ơi, những hình ảnh, những kỷ niệm của Thầy sẽ luôn giữ mãi trong lòng người thân, trong lòng bạn bè và trong lòng những đứa học trò của thầy.

Rồi đây tụi em, dân cựu học sinh Petrus Ký, mỗi khi ngồi với nhau sẽ nhớ tới Thầy biết bao nhiêu.

Học trò Võ Anh Dũng, 12B1 năm học 1971-1972