VŨ KHÍ SINH HÓA VÀ PHÓNG XẠ
Phan Giang Sang
(trích TUYỂN TẬP PHAN GIANG SANG I – Y HỌC & ÐỜI SỐNG)
Chiến tranh vì một lý do gì đi nữa cũng phi nhân, vì chỉ gây cảnh chia ly, cảnh tang thương, cảnh sát hại sinh linh và tàn phá môi sinh. Nó chỉ gây cảnh lầm than đau khổ cho nhân loại mà thôi. Chiến tranh là sản phẩm của kẻ bạo tàn, vô luân cuồng tín. Ðể đạt cho bằng được chiến thắng, để thỏa mãn tham vọng và cuồng vọng bá vương, họ không ngần ngại dùng đủ mưu thần chước quỷ, chính đáng hay gian tà. Từ cổ chí kim đều có những hạng người như vậy.
Ở Ðông Phương, gài chất độc, Tào Tháo vì quá sợ sức dũng mãnh hùng binh của Quan Vũ, nên không ngần ngại ép Tiên Y Hoa Ðà phải ra sức pha chế độc dược, để đầu độc Quan Vũ. Vì lòng nhân đạo và tình nghĩa huynh đệ kết nghĩa, Hoa Ðà không nở hành động, đành bỏ trốn, tìm sang ẩn cư với Quan Vũ.
Từ ngàn xưa, người ta cũng đã biết đầu độc hay ám hại địch thủ bằng nhiều cách, kể cả gởi thơ có tẩm thuốc độc, hể sờ tới sẽ bị thuốc ngấm mà chết hay ngửi hơi tỏa ra mà chết, vân vân… Chính vì vậy mà thư từ đều được mở ra và xem xét trước khi trình cho nhà vua hay các lãnh tụ xem.
Hồi thời Trung hưng, ở Phi Châu và Âu Châu, người ta cũng dùng các loại bịnh tật để đánh bại đối phương.
Ngày nay khoa học tiến bộ, người ta chế ra những loại vũ khí tối tân để đánh lén, hơn là giao tranh trên mặt trận qui ước. Chính vì vậy mà bọn khủng bố quốc tế ngông cuồng, đã gây ra thảm họa ngày 11 tháng 9 năm 2001 vừa qua, tại New York. Họ còn tìm kiếm các phi cơ rải phân, thuốc rầy hay gieo giống (crop dusting plane) để gieo rắc vi khuẩn hay hóa chất, để gây chết chóc đau thương cho người dân lành vô tội..
Loại vũ khí sinh hóa nầy là nỗi kinh hoàng, cho mọi người ở mọi nơi hiện nay. Một khi được thả xuống, nó sẽ lan truyền bệnh tật ra nhiều nơi để gây bịnh cho nhiều người, thật là nguy hiểm.
Osama Bin Laden còn đe dọa sẽ có cú ngoạn mục gây tử vong cỡ 100.000 người Mỹ! Ðộc ác ghê gớm quá ! Sắt máu không gớm tay! Coi sinh mạng con người không bằng cỏ và kiến. Như vậy phải là vũ khí giết người hàng loạt Weapons of Mass Destruction, WMD.
Sau chiến tranh vùng Vịnh 1991, Liên Hiệp Quốc ép buộc Iraq phải hủy bỏ hết VMD theo điều 687. Iraq thủ đắc các hóa nhưng chưa có đầu đạn hỏa tiễn nên chưa thành công trong chiến trang Iraq-Iran. Hiện giờ các nước Trung Ðông có hỏa tiễn tần gần và tầm xa có khả năng mang vi trùng, hóa chất hay phóng xạ dơ. Nó có tên mới là ‘Khủng bố bằng sinh-hóa học và phóng xạ’ (Chemical, Biological and Radiological terrorism CBR).
Ðể tìm hiểu các loại vũ khí sinh hóa đó, chúng tôi xin lần lượt trình bày ra đây, để quí vị hiểu biết thêm và ngăn ngừa.
1. BỊNH ÐẬU MÙA (Variola major/ smallpox):
Bịnh đậu mùa là bịnh rất lây. Nó đã được tiêu diệt từ năm 1979. Hiện nay trên thế giới chỉ có hai nơi còn tồn trữ mà thôi: Trung tâm kiểm soát bệnh tật ở Atlanta (Hoa Kỳ) và phòng thí nghiệm Vector (Nga).
Bệnh đậu mùa gây ra do siêu vi Orthopoxvirus thuộc họ Poxviridae. Bệnh lây truyền qua mũi và miệng. Sau khi vào cơ thể, nó theo đường bạch huyết đến các hạch.
Lâm sàng:
Sau thời gian ủ bệnh là 7-19 ngày, trung bình là 9 ngày. Kế đến, bệnh nhân cảm thấy:
- nóng sốt, khó chịu, đau lưng,
- nhiều mụt mủ như những hạt đậu, nổi lên rải rác hay có chùm trên mặt và cánh tay ngoài. Có khi nổi trong miệng, nổi ở mắt làm mù mắt.
- Nếu vào máu, nó gây nhiễm trùng huyết rất nguy hiểm, vì bệnh nhân có thể bị trụy tim mạch mà chết,
từ 3-4 ngày.
- Qua ngày thứ mười bốn, cái mài đậu mùa sẽ khô, rớt đi và để lại những vết sẹo khó coi, người ta gọi là mặt gà mổ hay mặt rổ.
Số tử vong là 35 %. Trẻ con và người già dễ chết nhứt.
Thai phụ dễ bị hư thai.
Phòng ngừa:
Muốn phòng ngừa chỉ có trồng trái mà thôi. Hiện nay chỉ trong quân đội mới có thuốc chủng ngừa.
2. BỊNH THAN (Anthrax)
Bệnh than gây ra do vi trùng Bacillus Anthracis. Bệnh nầy xảy ra ở thú vật ăn cỏ như bò, dê, trừu, ngựa, rồi lây truyền sang con người, bởi sự va chạm. Cũng có thể trứng nó ở trong nước hay đất và cũng có thể lây truyền qua con người bởi loài ruồi.
Bệnh than xảy ra ở Mỹ năm 1988, Nga 1979, Zambabwe hồi thập niên 1980. Chỉ cần 1g Anthrax có thể chế 10 triệu liều thuốc giết người nhanh chống.
Bệnh nầy nguy hại bởi ba độc tố: che chở kháng sinh, yếu tố phù và yếu tố tử.
Lâm sàng:
Thời kỳ ủ bệnh là 6 ngày.
Khi va chạm, trứng sẽ vào da, da bị nhiễm thành lở loét, chết khô đen đúa như cục than…vì vậy mà gọi là bệnh than.
Nếu vào đường tiêu hóa, nó sẽ gây ói mửa, đau bụng và tiêu chảy.
Nếu hít vào, nó làm khó thở, hạ huyết áp thành ra chết rất nhanh.
Ðiều trị và phòng ngừa :
Trị bằng trụ sinh như: Penicillin, Tetracycline, Erythromycine, nhứt là Cipro.
Có thuốc ngừa bệnh than.
GS Peter Hudson cho hay trong Ðại Hội Y khoa ở Melbourne ngày 8/8/04, là nhóm ông vừa phát minh máy tinh khôn cực nhạy (smart sensor), để dò tìm bịnh Sars của các du khách tại phi trường và Anthrax rất nhanh chóng.
3. NGỘ ÐỘC BOTULISM:
Ðộc tố botulism do vi trùng Clostridium Botulinum tiết ra. Nó có trong thực phẩm cũ hư, hay vết thương ung mủ. Sức nóng 100 độ bách phân không diệt được nó ngay, mà phải 100 độ, trong10 phút hay 120 độ mới được.
Tại Ðà Nẵng vào năm 1972, có nhiều người mắc bệnh nầy, vì ăn đồ hộp phế thải sau khi Mỹ rút lui.
Lâm sàng:
Nếu mắc phải bệnh nầy có thể chết trong vòng 24 giờ, thường thường từ 18-36 giờ. Trước hết cảm thấy suy nhược, choáng váng, giẫy giụa, nói và nuốt rất khó khăn, kế đến tê liệt rồi trụy đường hô hấp mà chết.
Ðặc biệt của bịnh nầy là không sốt và tâm trí lúc nào cũng còn minh mẫn.
Chữa trị vaø phòng ngừa: Dùng kháng độc tố và thuốc ngừa.
4. BỆNH DỊCH HẠCH:
Bệnh dịch hạch gây ra do vi trùng Yersinia pestis, đó là tên của bác sĩ Alexander Yersin ở Nha Trang.
Bệnh nầy lây truyền từ chuột (hoặc chó) sang người ta, bởi bọ chét hay rận. Sau khi rận hay bù chét cắn, vi trùng truyền vào người theo các hạch, làm chúng bị viêm sưng lên, nên gọi là dịch hạch. Bệnh có nhiều ở Phi Châu, Việt Nam, Los Angeles (1983).
Lâm sàng:
Thời kỳ ủ bệnh là 7 ngày.
Người bệnh cảm thấy nhức đầu, khó chịu, rồi hạch ở cổ, nách và háng sưng to và rất đau. Chết do đông máu ở nội mao quản và nhiễm trùng huyết.
Phổi: nếu vi trùng theo máu vô phổi, người bịnh cảm thấy nóng sốt, viêm phổi, ho có đàm và máu. Chết vì nghẹt thở, do triệu chứng khó thở người lớn (Adult Respiratory Distress Syndrome, ARDS).
Ðiều trị :
Trị bịnh dịch hạch bằng trụ sinh hay kháng sinh.
Có thuốc chích ngừa dịch hạch.
5. HÓA CHẤT:
Loại vũ khí hóa học nầy đã có từ thời Ðệ nhị Thế chiến tới nay. Nó gồm có hơi độc tác hại thần kinh (nerve gas): Mustard gas, Phosgene, Serin, vân vân.
Serin, Tabun, VX là thể lỏng nhưng dễ bốc hơi lan rộng ra. Hơi rất độc, giết người rất nhanh.
Cyanide có thể là hơi, chất lỏng và đặc.
Nó được sử dụng trong chiến trận Iran-Iraq vào thập niên 1980. Nếu nó thoát ra, gặp chất oxy trong không khí sẽ tác hại và khiến người bịnh bị tê liệt hệ thần kinh rồi chết.
Chỉ có vài nước trên thế giới mới có các chất nầy.
Chất Serin mà nhóm tà giáo Aum Shinrikyo, đã thả ở đường hầm xe lửa tại Tokyo năm 1995, giết hại 12 người và làm bị thương 6.000 người. Nên nhớ là thuốc nầy đã được chế biến và đem thử cho đoàn trừu tại một vùng hẻo lánh trước đây ở Tây Úc. Vào tháng 2/2003, tình báo Anh đã phát giác nó và bắt giữ 7 nghi cang tai một vùng ở London.
Tác hại lâm sàng:
Nếu trúng chất độc tác hại thần kinh vào da, kết mạc, màng nhầy, làm cơ thể tiết chất acetylcholin, tức triệu chứng tiết nước:
. chảy nước mắt, nước mũi, nước miếng, ói mửa
. cuống phổi ra nước
. tiểu nhiều, tiêu chảy
. tê liệt bắp thịt và thần kinh
Ðiều trị
- Kháng tiết nước anti-cholinergic: Atropine IV, đến khi bình thường.
- Nạn nhân phải được mang ra chỗ thoáng khí và khỏi vùng nguy hiểm. Ðược tẩy độc vân vân…
Mustard và phosgene làm:
- da bị nổi phồng như bông bóng,
- gây thương tích cho mắt,
- phổi: thở khó, phế thủy thủng từ 2 tới 24 giờ sau.
- điều trị bằng thuốc giã ra
- phòng ngừa: mặt nạ có thể che chở, nhưng nhiều khi đã trễ rồi vì không thể nào chúng ta luôn luôn mang nó.
6. PHÓNG XẠ
Chất phóng xạ có thể là:
- Alpha: không gây thương tích cho da, có thể nguy hại nộâi tạng.
- Beta: làm phỏng, thương tích da.
- Gamma: tổn thương toàn thân
- Bom dơ: không những làm tổn thương còn gây ung thư về sau.
Muốn biết tai hại của bom nguyên tử ra sao chỉ cần hồi tưởng lại sự tàn phá 2 thành phố Hiroshima và Nagasaki vào tháng 8/1945 đủ rõ. Nó hủy hoại con người, kiến trúc bằng sức ép, năng lượng ánh sáng phóng xạ, sống điện từ và bụi phóng xạ lên môi sinh xa gần. Tác hại gây nên ung thư, ung thư bạch cầu, tổn hại nhiễm thể DNA vân vân…
Ðiều trị
- Bỏ hết quần áo bên ngoài, giầy dép.
- Rửa da, vết thương và gội đầu hết chất bụi phóng xạ.
- Rửa ruột, làm nôn ói, uống thuốc xổ để đem hết chất độc tố ra.
Cũng có thể bọn khủng bố cho phá hoại các trung tâm nguyên tử: lò nguyên Úc ở Lucas Height, trong thời kỳ Olympic Games 2000. Cũng may là mọi việc đượïc an toàn.
Mấy tuần qua, báo chí Úc sôi nổi về vụ bắt Willie Brigitte, quốc tịch Pháp có vợ Úc cô Melanie Brown, nữ cựu chiến binh Timor, về việc có ý đồ phá hoại tại đây. Hiện nay, ông ta đã được dẫn độ về Pháp để chịu tội trước pháp đình 2/2007.
Các loại vũ khí vi trùng đều có thuốc ngừa và trị bịnh, tuy nhiên cũng gây rất nhiều thiệt hại về nhân mạng, tài chánh cùng tinh thần. Còn vũ khí hóa học rất khó, vũ khí nguyên tử còn khó hơn nữa. Chỉ có các Quân Y sĩ mới được huấn luyện đặc biệt, trang bị cách phòng chống và điều trị các loại bịnh nầy mà thôi.
Vào tháng 7 năm 2007, BàThi Trưỏng Sydney kêu goi dân chúng hãy chuẩn bị túi hành trang khẩn cấp (go bag) phòng khi hữu dụng. Túi nầy gồm có giấy tờ quan trọng, số điện thoại, chi tiết bảo hiểm, máy radio FM và AM, chià khóa, mắt kiếng, nón thểâ thao, đèn pin, chai nưóc, thuốc men thường dùng.
Ghi chú
Gordian Fulde, Chemical and radiological terrorism: a perpective for GPs, Medicine Today,Oct. 2003, vol.4 no 10 p63-65.