Trường Petrus Ký năm 1937,
Theo ông Justin Godard vào các học đường

Võ Phi Hùng sưu tầm

(nguồn:  Báo Saigon, ngày 9-1-1937)

Lời giới thiệu:   Ông Godard là người đại biểu của Chánh phủ Pháp (Mặt trận Bình dân) được cử sang Đông dương  tháng Giêng năm 1937 để thăm hỏi sự tình.  Ông có đi thăm nhiều nơi như các bệnh viện, cơ quan từ thiện và trường học.  Ngày 8 tháng Giêng năm 1937, ông Godard và Thống đốc Pagès đã đến thăm vài trường như Nữ Học Đường, Petrus Ký, v.v…  Xin được ghi lại buổi viếng thăm này vì có một vài chi tiết giúp ta hình dung lại sự sinh hoạt của trường Petrus Ký lúc bấy giờ :

1.  Trường có tổng cộng 850 học sinh với 250 nội trú, và 50 bán trú.
2. Sân vận động với nơi đá banh và chạy bộ chưa được mở mang hết vì một bên hãy còn nhiều mồ mả.
3. Trường đã được xây cất với phòng thí nghiệm, phòng ăn, nhà bếp, và một vườn trồng cây cảnh.

Võ phi Hùng, PK 67-74

***

Trường trung học Petrus Ký

Từ giả Nữ Học Đường, ông Godard, quan Thống đốc và đoàn tuỳ tùng lại lên xe đi thẳng vào trường trung học Petrus Trương Vĩnh Ký.

Tại đây có ông Đốc học Valencot tiếp rước và dắt đi xem xét các nơi.

Trước hết ông Valencot đưa ông Godard vào phòng các thầy giáo (Salle des professeurs) và giới thiệu vài thầy với nhà đại biểu chính phủ Bình dân, rồi lại đưa đi xem phòng thí nghiệm, phòng ăn, nhà bếp và các lớp học.   Học sinh ở trường này có cả thảy là 850 trò, 250 trò ở tại trường, 50 trò ở bữa trưa, còn là học trò ở ngoài.

Xem xét một lượt xong, ông Godard rất khen ngợi cách tổ chức và sự kiến trúc của trường này.

Ông Valencot đưa ông Godard đi xem chỗ học sinh chơi, chỗ tập thể tháo như sân đá banh, đường dượt xe máy.

Miếng đất chỗ chơi thể tháo này rất rộng, có thể làm thêm các môn thể tháo khác cho học sinh được, song một phía mắc có nhiều mồ mã nên không thể ban bằng như phía trên kia.  

Gần miếng đất này, trường còn lo lập một miếng vườn để trồng các thứ cây lạ, đẹp rất lớn.

Ông Valencot lại đưa ông Godard đi xem tấm bảng  ghi tên các thức ăn mỗi bửa của học sinh có ông đốc học, người coi về việc tài chánh của trường, và ông Bác sĩ Malpart ký tên.   Sang phòng vẽ, ông Godard khen ngợi thầy giáo và các học sinh.