Má Hai

Vưu Văn Tâm

Thằng Năm chán chê cảnh phồn hoa đô hội, bỏ lại mẹ già em dại và trốn vô bưng theo đoàn quân giải phóng. Nó nuôi nấng cái lý tưởng mơ hồ, xóa bỏ giai cấp, đem lại cho người dân áo ấm, cơm no. Ngày đất nước thống nhứt, má Hai hớn hở, vui mừng khi gặp lại người con trai đã xa nhà từ nhiều mùa thu trước. Ngoài phố xá cờ xí rợp trời, từng tốp thanh niên nam nữ mặt mũi trẻ măng, tay mang băng đỏ, hồ hởi xuống đường hô vang khẩu hiệu reo mừng chiến thắng.

Thằng Năm bước vô ngôi nhà quen thuộc với bộ quân phục còn tanh mùi mồ hôi, nồng mùi súng trận và một mớ huân chương lủng lẳng trước ngực. Sau nhiều năm biền biệt, thằng con của má đã về với gia đình bằng hình hài xương thịt mà cứ ngỡ như là giấc chiêm bao. Má Hai tóc bạc thêm nhiều phần vì thương nhớ đứa con xa, phần sợ nó chết trẻ giữa lằn tên mũi đạn mà không có được người thân tiễn đưa ở giây phút cuối. Cái ánh sáng mong manh từ bên ngoài cánh cửa sắt mở hé âm thầm len vào gian phòng khách bày trí đơn giản nhưng gọn ghẽ, ngăn nắp. Gương mặt má Hai ướt đẫm giọt mừng, giọt tủi khi thấy lại đứa con đã xa cách lâu ngày mà chưa được tạn mặt.

Thằng út sống với má bao năm nay, nó yêu chính thể Cộng Hòa và mến thích đời lính, mang chí trai và lòng nhiệt huyết bảo vệ non sông trước họa xâm lăng của Bắc phương. Cuộc trùng phùng cười ra nước mắt, hai anh em ở hai bờ chiến tuyến, hai suy nghĩ đối nghịch, nhưng cũng may là chưa lần nào đối diện với nhau giữa sa trường mịt mờ bụi cát. Niềm vui sum họp chưa kịp tỏ bày mà nghịch cảnh đã đưa hai anh em đi xa hơn cả vùng giới tuyến xa lơ lắc ngoài kia. Người thắng, kẻ thua quyết tâm bảo vệ cái lý tưởng của mình đã theo đuổi. Thằng út trách anh Năm đã đi sai đường, mang quân về dẫm nát quê hương và làm khổ đau lòng mẹ. Thằng anh lớn tiếng “lên lớp” thằng em ôm chân Mỹ Ngụy, ham bả vinh hoa của đế quốc, tay sai :

– Mày có tội với nhân dân, cách mạng sẽ khoan hồng gởi mày đi học tập cải tạo cho mày sớm được sáng mắt, sáng lòng !

Trong màn nước mắt như mưa tuôn, má Hai đau lòng chứng kiến cảnh “nồi da xáo thịt, huynh đệ tương tàn”. Sanh tử bất sanh tâm, sanh con đâu dễ sanh lòng. Ngó thằng út chịu thiệt thòi bao năm nay, sống độc thân không chịu lập gia đình, chỉ biết hiến thân cho đất nước và hết lòng hiếu để, má chậm rãi lên tiếng :

– Thằng em mày nó “vô nghì” thiệt đó, nhưng bao năm nay nó lo cho má từng miếng ăn, giấc ngủ. Mày theo ông, theo bà đi làm anh hùng, làm cách mạng gì đó và có ngó ngàng gì tới cửa nhà hay bưng được cho má ly trà, rót cho má miếng nước. Mày về đây không giúp được gì cho gia đình mà còn muốn đem thằng em ruột của mày ra xử tử. Nước mắt chảy xuôi con à, mày cứ tiếp tục đeo đuổi cái lý tưởng của mày đi, để cho má con tao được bình yên được ngày nào hay ngày đó. Mãi mãi, người dân trong này chỉ là đám người thua trận !

Vài tháng sau, theo lệnh của nhà cầm quyền mới, tất cả sĩ quan, binh lính phải ra trình diện và tham dự khóa “học tập cải tạo” trong thời gian mười ngày. Địa điểm tập trung là các trường học và những nơi công cộng. Hai cánh cổng sắt của ngôi trường tiểu học đã khép lại rồi mà kẻ đứng bên trong, người lố nhố bên ngoài vẫn còn nấn ná. Những cái vẫy tay, những đôi mắt cứ nhìn nhau, bùi ngùi ứa lệ. Má Hai giơ mấy ngón tay xương xẩu, gân guốc ngoắc ngoắc thằng út, tay kia quẹt hai hàng nước mắt đang tuôn rơi trên đôi gò má nhăn nheo. Tiếng thằng út vọng ra “về đi má, má về đi má” .. Vợ đưa tiễn chồng, cha mẹ chia tay con cái trong khoảng không gian không lớn lắm mà sao nghe lạnh thấu buồng tim. Ôi, cái cảnh biệt ly ngó sao buồn áo não.

Má Hai đau lòng bứt ruột chia tay với thằng con út. Nó đi tù và bị đày ra mạn ngược. Nhiều năm sau đó, má Hai không còn biết được tin tức nào nữa của thằng con trai được má thương yêu nhiều nhứt. Nó còn tồn tại trên cõi dương gian này hay đã vĩnh viễn vui thây nơi đất lạ ? Hòa bình rồi mà sao má chưa vui, nước mắt má vẫn tuôn dòng, đêm từng đêm cứ ngóng trông một niềm an ủi sau cùng đã hun hút chốn trời xa.

Mười ngày bỗng hóa thành mười năm, mười năm đợi chờ, mười năm thương nhớ. Ngày thằng út được thả về với má Hai, bà con lối xóm phải phụ khiêng nó vào tận nhà. Sơn lam chướng khí và những đòn thù đã khiến ai nấy không còn nhận ra chàng thanh niên rắn rỏi năm nào. Gạt nước mắt, má Hai lặng lẽ chăm sóc thằng con trai từng chút một như thuở nó còn ấu thơ. Theo ngày tháng, thằng út dần được hồi sinh như một phép lạ. Nhờ vào chính sách nhân đạo của chính phủ Hoa-Kỳ thu nhận những sĩ quan, binh lính phục vụ trong quân đội ngày trước, hai má con thằng út được phép đi định cư trên vùng đất mới. Hai má con bùi ngùi bỏ lại ngôi nhà nhỏ trong con hẻm rộng, phía trước có giàn hoa giấy đỏ thắm trổ bông quanh năm với bao niềm luyến thương, tiếc nhớ. Một ngày cuối hạ, chiếc máy bay cất cánh bay vào khoảng mênh mông, trắng xóa. Nhìn qua ô cửa nhỏ, chín nhánh sông Cửu-Long đang âm thầm xuôi ra biển lớn nhưng trong trái tim của má và trong lòng thằng con út là những nỗi ngậm ngùi, những nhánh sông không còn cửa biển.

Đất nước “mở cửa”, thằng Năm giã từ quân ngũ và bắt tay qua nghề buôn bán gỗ quý. Công việc làm ăn xuôi chèo mát mái, một bước lên thang choáng váng mặt mày. Chẳng bao lâu, thằng Năm trung úy bộ đội đã trở thành đại gia có máu mặt ở đất Sài-Gòn. Vợ chồng nó gửi gắm con cái đi du học ở nước ngoài và cũng nuôi ý định đoàn tụ gia đình một ngày không xa.

Một buổi chiều êm ả ở miền Nam California, nền trời xanh thắm không gợn chút mây mù. Nắng hoàng hôn còn vương vấn trên đọt cây và xuyên qua những kẽ lá, người ta thấy hai người đàn ông đang ngồi trước tấm bia mộ hình chữ nhật nhỏ nhắn nhưng trang trọng. Khu nghĩa trang rộng lớn và im vắng, chỉ có tiếng gió rì rào làm lao xao những sợi tóc đã ngã màu trắng xám. Thằng út ốm nhom, ốm nhách đưa mắt ngó bâng quơ về một khoảng xa. Hình như nó đang nhớ về má Hai, người mẹ đã chăm lo và yêu thương nó suốt cuộc đời này. Sát một bên, thằng Năm vạm vỡ trong bộ veston lịch sự đang cúi đầu nhìn xuống tấm hình của người mẹ già chịu thương, chịu khó. Đôi vai nó run run, nó đang khóc. Nước mắt nó tuôn chảy trên gương mặt bọng mỡ và thấm xuống đám cỏ nửa vàng, nửa xanh, thấm luôn vào lòng đất lạnh. Nửa đời ngơ ngác đi theo ảo ảnh phù du, nửa đời sau ngẫm nghĩ lại thì mọi việc đã muộn màng. Dù trung hiếu, ngoan hiền hay ngỗ nghịch, phản trắc, đứa nào cũng là con của má sanh ra, chín tháng cưu mang, ba năm hoạn dưỡng. Những dòng sông phân nhánh đang hội tụ về một biển và bao giờ cũng bao la như tình thương của má. Dẫu đang ở một cõi xa xôi nhưng má Hai đang nở nụ cười hiền và thật lành như nét cười của Đức Phật Như Lai.