Những ngày cuối cùng của Chiến tranh Việt Nam!

Brad Lendon, CNN
Đoàn Xuân Thu.
Melbourne.
(Lược dịch)

(Nguồn: FB Thu Doan)

Sài Gòn chìm trong hỗn loạn vào tuần cuối cùng của tháng 4 năm 1975.

Sự sụp đổ của Sài Gòn đã khép lại một cuộc xung đột kéo dài gây ra tàn phá khắp khu vực, khiến hơn 58.000 người Mỹ và hàng triệu người Việt thiệt mạng, chứng kiến sức mạnh quân sự Hoa Kỳ bị kìm chân trong một thế bế tắc đẫm máu và gây ra làn sóng bất ổn xã hội lớn tại chính nước Mỹ.

Kỷ niệm 50 năm vào thứ Tư sẽ gợi lên những cảm xúc phức tạp và trái ngược đối với những người đã trải qua giai đoạn đó.

Đối với chính phủ Việt Nam, hiện vẫn do Đảng Cộng sản – lực lượng đã giành chiến thắng – điều hành, đây sẽ là một tuần lễ với những cuộc diễu hành và lễ hội lớn, chính thức gọi là “Ngày Giải phóng miền Nam và Thống nhất đất nước”.

Đối với những người miền Nam Việt Nam buộc phải di tản – nhiều người trong số họ định cư tại Hoa Kỳ – ngày này từ lâu đã được gọi là “Tháng Tư Đen”.

Đối với các cựu chiến binh Mỹ, dịp này lại khơi dậy câu hỏi muôn thuở – tất cả chuyện đó để làm gì?

Mặc dù hơn một thập kỷ can thiệp quân sự của Hoa Kỳ trong Chiến tranh Việt Nam đã chính thức kết thúc với việc ký kết Hiệp định Hòa bình Paris với miền Bắc Việt Nam vào tháng 1 năm 1973, thỏa thuận này không đảm bảo một quốc gia độc lập ở miền Nam.

Chính quyền Tổng thống Mỹ Richard Nixon từng cam kết sẽ duy trì viện trợ quân sự cho chính phủ ở Sài Gòn, nhưng đó là một lời hứa suông không kéo dài sang thời kỳ của người kế nhiệm là Gerald Ford. Người dân Mỹ, sau một cuộc chiến gây chia rẽ và khiến quá nhiều người thiệt mạng cùng hàng trăm tỷ đô la tiền thuế, nhìn chung không còn ủng hộ chế độ miền Nam Việt Nam.

Vào đầu tháng 3 năm 1975, miền Bắc Việt Nam phát động một cuộc tấn công vào miền Nam mà các nhà lãnh đạo của họ dự đoán sẽ dẫn đến việc chiếm được Sài Gòn trong khoảng hai năm. Nhưng chiến thắng đã đến chỉ sau hai tháng.

Ngày 28 tháng 4, lực lượng miền Bắc tấn công căn cứ không quân Tân Sơn Nhất ở Sài Gòn, khiến việc di tản bằng máy bay trở nên bất khả thi. Không còn nơi nào khác trong thành phố có thể tiếp nhận máy bay lớn.

Với việc sơ tán bằng trực thăng là lựa chọn duy nhất, Washington đã phát động Chiến dịch Gió Lốc (Operation Frequent Wind).

Khi bài hát “White Christmas” (Giáng sinh trắng) của Bing Crosby vang lên trên đài, đó là tín hiệu để người Mỹ và một số thường dân Việt Nam được chọn đến các điểm hẹn đã định để được di tản khỏi thành phố.

Hơn 100 trực thăng do Thủy quân Lục chiến Mỹ, Không quân Mỹ và CIA điều hành đã đưa người di tản lên các tàu hải quân Mỹ đang chờ sẵn ngoài khơi.

Brad Lendon, CNN

Đoàn Xuân Thu.
Melbourne.
(Lược dịch)