Bài viết này cố gắng ghi lại những gì, mà ở tuổi 83 này, tôi còn nhớ được về một vài bạn học, cùng lớp với tôi tại Trường Petrus Ký, đã chọn võ nghiệp.  Trong bài viết này, tên các bạn sẽ được liệt kê theo thứ tự thời gian các bạn tình nguyện vào quân đội.  Dựa trên danh sách học sinh Lớp Đệ Ngũ F (niên khóa 1955-1956) bên dưới đây, đó là các bạn Nguyễn Văn Nhiều (số 23), Lai Tấn Tài (số 29), Đinh Xuân Lãm (số 11), Phan Văn Quang (số 28), và Nguyễn Thanh Hải (số 7). 

Danh sách học sinh Lớp Đệ Ngũ F (niên khóa 1955-1956) của Trường Petrus Ký

Trung Tá Nguyễn Văn Nhiều

Người bạn đầu tiên chọn binh nghiệp khi còn rất trẻ, lúc chúng tôi còn đang học bậc Đệ Nhứt Cấp, ở Lớp Đệ Ngũ F (niên khóa 1955-1956), là bạn Nguyễn Văn Nhiều.  Giữa niên khóa, Nhiều bỏ học ngang (chính vì vậy tên của Nhiều đã bị gạch bỏ từ ngày 12-1-1956 – Rayé le 12-1-56 dem père ; hai chữ dem père là viết tắt cho câu “sur demande de son père” nghĩa là “theo yêu cầu của người cha”; điều này cho thấy trong thời gian đó nhân viên văn phòng Trường LPK vẫn còn quen sử dụng tiếng Pháp), và sau đó, vào đầu năm 1957, Nhiều tình nguyện vào Trường Võ Bị Đà Lạt, Khóa 14, tức là Khóa Nhân Vị, khai giảng ngày 4-2-1957 và tốt nghiệp ngày 17-1-1960.   Sau khi ra trường, Nhiều về phục vụ binh chủng Thủy Quân Lục Chiến (TQLC), có tham gia tác chiến một thời gian ngắn rồi về Bộ Tư Lệnh, phụ trách về tham mưu và tiếp vận.  Cấp bậc và chức vụ sau cùng, vào ngày 30-4-1975, là Trung Tá, Trưởng Phòng 4 (Tiếp Vận) của Sư Đoàn TQLC.  Tháng 7-1976, Trung Tá Nguyễn Văn Nhiều đã tư tử trên chiếc tàu Sông Hương (tiền thân là tàu Việt Nam Thương Tín) chở các cựu sĩ quan cấp tá của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa ra học tập cải tạo ở Miền Bắc.

Thiếu Tá Lai Tấn Tài

Sau khi thi đậu Bằng Tú Tài I, Ban B (Toán) vào Hè 1959, bạn Lê Tấn Tài rời Trường Petrus Ký và tình nguyện vào Trường Võ Bị Đà Lạt, Khóa 16 [1], tức là Khóa Ấp Chiến Lược, khai giảng ngày 23-11-1959 và tốt nghiệp ngày 22-12-1962.  Sau khi ra trường, bạn Tài về phục vụ tại Sư Đoàn 7 Bộ Binh.  Cấp bậc và chức vụ cuối cùng của bạn Tài, vào ngày 30-4-1975, là Thiếu Tá Trưởng Phòng 4 (Tiếp Vận), Tiểu Khu Gia Định.  Với hơn 10 năm bị tập trung cải tạo ở Miền Bắc, bạn Tài đã có ưu tiên khá cao trong Chương Trình HO (Humanitarian Operation), đã sang Hoa Kỳ, định cư tại Thành phố Houston, tiểu bang Texas.  Thiếu Tá Lê Tấn Tài đã mãn phần vào năm 2017.

Thiếu Tá Đinh Xuân Lãm

Hình chân dung bạn Đinh Xuân Lãm

Cũng như bạn Lê Tấn Tài, một năm sau, bạn Đinh Xuân Lãm [2, 3] cũng tình nguyện vào Trường Võ Bị Đà Lạt, Khóa 17, tức là Khóa Lê Lai, khai giảng ngày 11-11-1960 và tốt nghiệp ngày 30-3-1963.  Sau khi ra trường, bạn Lãm tình nguyện về binh chủng TQLC và phục vụ binh chủng này cho đến ngày 30-4-1975.  Cấp bậc và chức vụ cuối cùng của bạn Lãm, vào ngày 30-4-1975, là Thiếu Tá Tiểu Đoàn Trưởng, Tiểu Đoàn 16, Lữ Đoàn 468 TQLC, dưới quyền chỉ huy của Lữ Đoàn Trưởng, Trung Tá Nguyễn Đằng Tống, thay thế Đại Tá Ngô Văn Định trở về nắm lại quyền chỉ huy Lữ Đoàn 147. Vì là sĩ quan cấp tá của binh chủng “lính áo rằn” mà Cộng quân rất sợ nhưng cũng rất căm thù, bạn Lãm đã bị đày đọa hơn 10 năm ở Miền Bắc, và mãi đến năm 1992 mới sang được Hoa Kỳ trong Chương Trình HO, và định cư tại Thành phố San Jose, phía Bắc tiểu bang California.  Hè 1992, tôi đã gặp lại Lãm trong dịp đám cưới con gái đầu lòng của bạn Trần Phục tại Anaheim, Nam California và nhờ vậy đã có được tấm ảnh chụp chung [4] hiếm quý sau đây:

Hình chụp trước nhà bạn Trần Phục, Hè 1992 – Từ phải qua trái: Đinh Xuân Lãm, Huỳnh Hữu Thế, Trần Phục và Lâm Vĩnh-Thế.

Thiếu Tá Đinh Xuân Lãm đã mất đột ngột tại nhà vào ngày 21-6-2011.  Đám tang Thiếu Tá Đinh Xuân Lãm, cựu Tiểu Đoàn Trưởng, Tiểu Đoàn 16 TQLC, đã được cử hành rất trọng thể với lễ phủ quốc kỳ:

Các quân nhân TQLC VNCH chào kính trước khi làm lễ di quan tại đám tang của Lãm

Thiếu Tá Phan Văn Quang

Hình chân dung bạn Phan Văn Quang

Hè năm 1961, bạn Phan Văn Quang đậu Bằng Tú Tài 2 (Ban Toán) và vào học năm thứ nhứt tại Trường Đại Học Khoa Học Sài Gòn.  Qua năm sau, bạn Quang đã tình nguyện vào Trường Võ Bị Đà Lạt, Khóa 19, tức là Khóa Nguyễn Trãi, khai giảng ngày 23-11-1962 và tốt nghiệp ngày 28-11-1964.  Ra trường, bạn Quang về phục vụ tại Trung Đoàn 48 Biệt Lập là đơn vị có trách nhiệm bảo vệ an ninh các tỉnh Miền Đông Nam Phần như Bình Tuy, Long Khánh, Phước Tuy.  Cuối 1967, bạn Quang được đơn vị cử đi học Khóa Bộ Binh Trung Cấp tại Trường Sĩ Quan Bộ Binh Thủ Đức.  Mãn khóa giữa tháng 3-1968, trở về đơn vị, bạn Quang nhận ngay nhiệm vụ chỉ huy Đại Đội 2 của Tiểu Đoàn 1/48, và tham dự một cuộc hành quân lớn cấp Chiến Đoàn có quân đội Hoa Kỳ cùng tham dự.  Sau cuộc hành quân này, bạn Quang thăng cấp lên Đại Úy.   Sau đó, Quang đã tham gia các cuộc hành quân lớn nhỏ trong phạm vi các tỉnh kể trên.  Tháng 6/68 đơn vị của Quang được lệnh về bình định và giải tỏa áp lực địch cho quận Đất Đỏ thuộc tỉnh Phước Tuy, đặc biệt là giữ an ninh cho xã Phước Hải nằm sát bãi biển Long Hải, nằm kế cận  bờ biển Vũng Tàu.  Ngày 14/8/1968, Đại Đội do Quang chỉ huy chạm địch rất mạnh trong khu rừng thưa ở phía Bắc của quận Đất Đỏ với một thiếu úy và hai binh sĩ bị tử thương; riêng Quang bị thương rất nặng ở trán, cánh tay phải bị gãy xương quay và ngực đầy mảnh vỡ của mìn.  Quang được tản thương về Bệnh Viện 3 Dã Chiến của Hoa Kỳ ở Vũng Tàu, và sau đó được chuyển về điều trị ở Tổng Y Viện Cộng Hòa.  Sau khi xuất viện, Quang phải ra trước Hội Đồng Giám Định Y Khoa và được xếp vào loại 2 (không tác chiến).  Sau đó bạn Quang đã được biệt phái về Bộ Chỉ Huy Biệt Động Quân (1969), kế tiếp là Bộ Tư Lệnh Biệt Khu Thủ Đô (1970-1974).  Cấp bậc và chức vụ cuối cùng của bạn Quang, vào ngày 30-4-1975, là Thiếu Tá, Trưởng Ban 3 (Hành Quân), Yếu Khu Tân Sơn Nhứt.  Hiện nay bạn Quang định cư tại Thành phố Seattle, tiểu bang Washington, Hoa Kỳ.

Trung Tá Nguyễn Thanh Hải

Hình chân dung bạn Nguyễn Thanh Hải

Sau khi đậu bằng Tú Tài 2 vào Hè năm 1961, bạn Nguyễn Thanh Hải [5] vào học năm thứ nhứt tại Đại Học Khoa Học Sài Gòn, Chứng Chỉ MPC (Mathématiques-Physique-Chimie = Toán-Lý-Hóa).  Đầu năm 1962, Hải bỏ học và tình nguyện vào Không Quân, Khóa 62C, và được đi Mỹ học lái máy bay trực thăng.  Về nước, Hải phục vụ tại Phi Đoàn Trực Thăng 217 Thần Điểu, thuộc Không Đoàn 64, Sư Đoàn 4 Không Quân tại Cần Thơ.  Cấp bậc và chức vụ cuối cùng của Hải, vào ngày 30-4-1975, là Trung Tá, Thanh Tra về An Phi, Bộ Tư Lệnh Không Quân tại căn cứ Tân Sơn Nhứt.  Vì là sĩ quan cấp tá, lại thuộc loại “giặc lái,mà Công sản rất ghét nên Hải đã bị đày đọa gần 15 năm ở Miền Bắc.  Nhờ vậy Hải đã có ưu tiên rất cao trong Chương Trình HO và sớm được đi định cư tại Hoa kỳ. 

Khi mới đến Hoa Kỳ, Hải định cư tại Thành phố Lansing, tiểu bang Michigan, tương đối khá gần (chỉ khoảng hơn 2 giờ lái xe qua biên giới) Thành phố Hamilton, tỉnh bang Ontario, Canada, nơi gia đình tôi cư trú, và, nhờ vậy, tôi đã được gặp lại Hải rất nhiều lần như trong các tấm ảnh bên dưới đây:

Buổi nhậu ở nhà Hải, Hè 1993, Lansing, Michigan – Từ trái qua: Hải, Nguyễn Trung Hiếu (trong nhóm bạn thân Lớp Đệ Tứ F, niên khóa 1956-1957), và tôi

Đám cưới con trai của vợ chồng tôi, tháng 6-2007 – Vợ chồng Hải: vị trí số 2 và 3, hàng ngồi, từ trái qua

Hải và tôi tại Vườn Hoa Royal Botanical Garden, Thành phố Burlington, Ontario, Canada – Tháng 6- 2007 (sau đám cưới con tôi)

Ảnh cuối cùng Hải và tôi chụp chung – Bửa cơm tối tại nhà Hải, Hè 2012

Sau bữa cơm tối trong tấm ảnh trên, gia đình Hải dọn sang Thành phố Modesto, Bắc California, và tôi không còn có dịp gặp lại Hải nữa.  Chúng tôi chỉ thỉnh thoảng gọi điện thoại thăm nhau mà thôi.  Trung Tá phi công Nguyễn Thanh Hải đã cất cánh bay phi vụ cuối cùng vào sáng sớm ngày 22-9-2023 tại Thành phố Modesto, Bắc California.   

Thay Lời Kết

Tôi và các bạn học cùng lớp tại Trường Petrus Ký đã lớn lên và trưởng thành trong thời gian tổ quốc thân yêu của chúng ta phải trải qua một giai đoạn đầy thử thách trong một cuộc chiến tranh tự vệ.  Một số các bạn đồng môn đó đã không ngần ngại tình nguyện vào quân đội, chấp nhận đương đầu với những thử thách đầy gian khổ và hiểm nguy đó.  Tôi thật sự vô cùng tự hào về quyết định chọn võ nghiệp của các bạn trong hoàn cảnh khó khăn đó của đất nước.      

GHI CHÚ:

1. Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam: Khóa 16, tài liệu trực tuyến, có thể đọc toàn văn tại địa chỉ Internet sau đây: Khoá 16 TVBQGVN

2. Lâm Vĩnh-Thế.  Bạn tôi: Thiếu Tá Thủy Quân Lục Chiến Đinh Xuân Lãm, tài liệu trực tuyến, có thể đọc toàn văn tại địa chỉ Internet sau đây: Tuyển tập Vĩnh Nhơn Lâm Vĩnh Thế: Bạn Tôi: Thiếu Tá Thủy Quân Lục Chiến Đinh Xuân Lãm (tuyen-tap-vinh-nhon-lam-vinh-the.blogspot.com)

3. Vương Hồng Anh.  Lữ Đoàn 468 Tqlc Cọp Biển: trận cuối cùng 1975, tài liệu trực tuyến, có thể đọc toàn văn tại địa chỉ Internet sau đây: Lữ Đoàn 468 Tqlc Cọp Biển: Trận Cuối Cùng 1975 – Tin Trong Ngày – Việt Báo Foundation – A Nonprofit 501 (c)(3) Organization (vietbao.com)

4. Lâm Vĩnh-Thế.  Chuyện một tấm ảnh, tài liệu trực tuyến, có thể đọc toàn văn tại địa chỉ Internet sau đây: Tuyển tập Vĩnh Nhơn Lâm Vĩnh Thế: Chuyện Một Tấm Ảnh (tuyen-tap-vinh-nhon-lam-vinh-the.blogspot.com)

5. Lâm Vĩnh-Thế.  Tình bạn giữa Hải và tôi, tài liệu trực tuyến, có thể đọc toàn văn tại địa chỉ Internet sau đây: Tuyển tập Vĩnh Nhơn Lâm Vĩnh Thế: Tình Bạn Giữa Hải và Tôi (tuyen-tap-vinh-nhon-lam-vinh-the.blogspot.com)