Trung Tá Hồ Quang Lịch, biệt danh Quang Dũng – Tiểu Đoàn Trưởng TĐ5/TQLC –  đã gọi Thiếu Tá Trần Ba – Tiểu Đoàn Phó của ông – là “Người Hùng TQLC.”

Bất cứ TQLC nào cũng biết “Trần Ba” là địa danh quan trọng của Sư Đoàn TQLC tại Thuận An, Huế, nhưng ít người biết rõ về Cố Trung Tá Trần Ba.

***

Trưa 19/2/2023, Hội TQLC Nam CA tổ chức họp mặt Tân Niên Quý Mão 2023, tôi gặp Thiếu Tá Trần Thị Huy Lễ – Trưởng Phòng Xã Hội Sư Đoàn TQLC – chị là thủ quỹ của Hội, ngồi bàn tiếp tân, lời chào đầu tiên của thủ quỹ là:

– Anh đóng quỹ Thương Phế Binh không? Yểm trợ đặc san Sóng Thần nhá?

Tôi chần chừ định trả lời: “Quỹ Thương Phế Binh là bổn phận nên phải làm tròn, còn đặc san Sóng Thần ư?” Tôi hỏi ngược lại chị Huy Lễ:

– Thế chị đã đóng góp bài cho đặc san Sóng Thần TQLC chưa?

Chị đáp ngay, không chần chừ:

– Tôi đã gửi rồi, bài “Hoạ Vô Đơn Chí”.

– Vâng, tôi đã nhận được bài đó mấy tháng nay rồi, nhưng đấy mới chỉ là phần cuối một bi kịch của một gia đình tử sĩ, chị cần cho độc giả biết thêm về tấm gương chiến đấu và hy sinh của Thiếu Tá Trần Ba như thế nào.

– Việc này ngoài khả năng của tôi, tôi lo chuyện ở hậu phương: trại gia binh, gia dình tử sĩ; còn chuyện ngoài tiền tuyến là của các anh, đồng đội của Thiếu Tá Trần Ba.

– Chị nói không sai, chuyện ngoài tiền tuyến là của chúng tôi, nhưng chúng tôi chỉ có cây súng. Người tử sĩ không quan tâm tới chiến công và truy thăng nữa, việc ghi chép là của những người còn ở lại, tôi sẽ đi tìm hiểu về Thiếu Tá Trần Ba qua các đồng đội cũa ông.

Một sự tình cờ trùng hợp có điều chi thuộc về tâm linh, sáng chị Huy Lễ nói đã gửi cho tôi bài “Hoạ Vô Đơn Chí”, buổi trưa khi tôi vừa về tới nhà thì nhận đươc điện thư từ Dallas của Hùm Xám Nguyễn Kha Lạt:

Anh Ba.

Em đọc bài viết của chị Lễ “Hoạ Vô Đơn Chí”. Nghĩ lại thấy sót xa trong lòng.

Trung Úy Trần Ba, nguyên đại đội trưởng Đại Đội 1/ TĐ7/ TQLC. Thời gian chờ ngày xuất quân, em có tiếp xúc với Trung Úy Ba, anh vui và hoà đồng với anh em. Sau 1971, em bị thương, sau về trung tâm Huấn Luyện nên không biết chuyện này.

Không biết đến giờ các con của Thiếu Tá Trần Ba ra sao? Chắc các cháu giờ cũng trên 50 tuổi rồi. Không biết chị Lễ có liên lạc với các cháu không? Nếu được, anh hỏi thăm giùm em.

Nghĩ lại thân phận người lính TQLC, cảm thấy buồn.  Cám ơn anh.

Đây là bài “Hoạ Vô Đơn Chí” do chị Huy Lễ viết.

HOẠ VÔ ĐƠN CHÍ

MX Trần Thị Huy Lễ

Thiếu Tá Trần Ba, Tiểu Đoàn Phó Tiểu Đoàn 5 Thủy Quân Lục Chiến đã anh dũng hy sinh tại chiến trường Quảng Trị năm 1972, để lại vợ và 4 con còn nhỏ, tuổi của các cháu từ 5, 4, 3, 1 tuổi.

Thoạt đầu thì chỉ có tin Thiếu Tá Tiểu Đoàn Phó Trần Ba mất tích mà thôi, nên đơn vị chưa lập hồ sơ cấp phát tiền tử tuất, theo thông lệ phải chờ sau 1 năm.

Sau khi thăm viếng, ủy lạo và tiếp xúc với phu nhân của cố Thiếu Tá Trần Ba, do đó Phòng Xã Hội Thủy Quân Lục Chiến đã đệ trình lên Bộ Tư lệnh Thủy Quân Lục Chiến chấp thuận những giải pháp sau:

Nguyên gia đình Thiếu Tá Trần Ba từ lâu vẫn sống đạm bạc ở một căn nhà thuộc trại gia binh Tiểu Đoàn 5 Thủy Quân Lục Chiến, nay phu nhân Thiếu Tá Trần Ba xin được một miếng đất ở gần Lăng Cha Cả, bà có ý muốn ra ngoài ở, một phần vì ở lại trại gia binh sẽ chỉ nhìn thấy những kỷ niệm buồn của chồng, một phần bà cũng muốn tìm kế sinh nhai sau này.

Phòng Xã Hội đã trình xin và được Thiếu Tướng Bùi Thế Lân – Tư Lệnh Sư Đoàn Thủy Quân Lục Chiến – chỉ thị cho Tiểu Đoàn Công Binh Thủy Quân Lục Chiến cất cho gia đình Thiếu Tá Trần Ba một căn nhà, chiều ngang 4 thước và chiều dài khoảng 14 thước trên miếng đất của bà đã xin được. Hằng tháng Tiểu Đoàn Tổng Hành Dinh cấp một tạ gạo để phụ thêm việc cho gia đình bà.

Sáu tháng sau (1973), Sư Đoàn Thủy Quân Lục Chiến hành quân trở lại ngọn đồi năm trước, thì đã tìm thấy xác Thiếu Tá Trần Ba, chỉ còn là bộ xương khô với những dấu tích là thẻ bài, áo trận có ghi tên nên đơn vị đã đem về Sàigòn để xúc tiến việc mai táng cho Thiếu Tá.

Ngày đó, bà Trần Ba đã xin đơn vị để được đưa xác Thiếu Tá Trần Ba về quàn tại nhà, để ông biết nhà biết cửa thay vì đơn vị đề nghị để ở chùa, cũng như chôn cất tại Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa thay vì nghĩa trang Mạc Đĩnh Chi…

Trong khi xác của Thiếu Tá Trần Ba còn đang quàn tại nhà, bà Trần Ba trên đường đến Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hoà để lo việc xây kim tĩnh cho chồng, thì chẳng may tai nạn giao thông xảy ra ngay tại Xa Lộ Biên Hòa trên chiếc xe Jeep của TĐ5/TQLC làm bà Trần Ba bị tử nạn!

Cả Phòng Xã Hội Thủy Quân Lục Chiến vô cùng sửng sốt khi thấy bà cụ mẹ của Thiếu Tá Trần Ba xuất hiện ở cửa Phòng Xã Hội, bà vừa khóc vừa nói: “Con dâu tôi đã được chồng nó về đón đi rồi, để lại cho tôi 4 cháu nội nhỏ dại!”

Ý bà cụ nói con trai bà là Thiếu Tá Trần Ba chết 6 tháng rồi, mà nay “đem” được xác về thì vợ của ông cũng chết theo!

Đám tang của ông bà Thiếu Tá Trần Ba thật buồn thảm và cảm động, hai quan tài đi chung với nhau, 4 trẻ thơ nhỏ dại đi theo sau quan tài, hai cháu 5 tuổi và 4 tuổi thì ôm hai tấm hình của cha và mẹ, trên đầu chít khăn tang trắng mà chính tay tôi đã xé tấm vải trắng là tặng phẩm của Phòng Xã Hội để thắt lên đầu cho 4 đứa trẻ, mà trong lòng tôi bồi hồi xúc cảm không ngăn được những dòng lệ tuôn rơi. Đi theo sau hai quan tài, bên cạnh tôi là bốn trẻ thơ ngây dại, để bước lên xe tang đi về hướng Nghĩa Trang ạc Đĩnh Chi, đưa ông bà Thiếu Tá Trần Ba đến nơi an nghỉ cuối cùng!

Mũ Xanh Trần Thị Huy Lễ

Trưởng Phòng Xã Hội SĐ/TQLC

Các con tiễn chân cha mẹ đến nơi an nghỉ cuối cùng

***

Bài viết trên đây chị Huy Lễ gửi cho tôi từ lâu, tôi đã save trong máy, vì tôi muốn tìm hiểu thêm về Thiếu Tá Trần Ba.

Tôi đã hỏi Hắc Long Phan Văn Đuông, Đuông trả lời:

– Tụi em về TĐ5/TQLC (Hắc Long) sau biến cố này nên chỉ nghe nói.

Tôi nhờ Đuông liên lạc hỏi tin tức từ các Hắc Long Ngô Thành Hữu, Đỗ Trung Giao, Dương Công Phó, là những Đại Đội Trưởng dưới quyển Tiểu Đoàn Phó Trần Ba, nhưng các anh không nhớ chính xác. Đuông gọi cho Quang Dũng – Tiểu Đoàn Trưởng của Thiếu Tá Trần Ba – thì Quang Dũng nhắn với Đuông là tôi gọi cho anh ngay vào lúc 6 giờ chiều.

Quang Dũng:

Trung Tá Hồ Quang Lịch – Tiểu Đoàn Trưởng TĐ5/ TQLC – anh dùng tên con trai đầu lòng Hồ Quang Dũng làm đặc lệnh truyền tin.

Trung Tá Hồ Quang Lịch xuất thân Khoá 12 Võ Khoa Thủ Đức (K12TĐ), anh cùng với 60 bạn đồng khoá tình nguyện về Binh Chủng TQLC tháng 8/1962, thâm niên Binh Chủng hơn 4 tháng so với 10 anh Khoá 16 Võ Bị Đà Lạt (tháng 12/1962).

Tháng 8/1962, 60 anh Khoá 12TĐ tình nguyện về TQLC, vậy mà cho tới 10 năm sau – 1972 – mới chỉ có 2 anh được làm Tiểu Đoàn Trưởng, đó là Bắc Giang Lê Bá Bình và Quang Dũng Hồ Quang Lịch! Còn những ai? Bao nhiêu anh là thương binh, là tử sĩ?

Hồ Quang Lịch là một trong những Tiểu Đoàn Trưởng hét ra lửa, thở ra khói đối với địch quân, còn đối với đồng đội và thuộc cấp thì: Uống không say, đánh không quay lui, vừa tu anh vừa ngâm thơ:

“Sống thời chén tạc bầu phơi đáy,
Chết chẳng ai dư rượu rưới mồ.”
1

Đúng hẹn tôi lên máy:

– Cần Thơ gọi Quang Dũng nghe không trả lời?

– Quang Dũng nghe 5/5, nói đi.

Giọng một ông gần 87 mà nghe sang sảng như lão Ngoan Đồng.

– Anh khoẻ không?

– Khoẻ, nhưng đang chạy chơi với thằng cháu nội nên hơi mệt.

– Ông bà mà còn được chạy vui chơi với cháu nội, ngoại là một điều hạnh phúc nhất trần đời. Tôi đọc bài viết “Hoạ Vô Đơn Chí” của bà Huy Lễ, xin Quang Dũng cho biết một số tin tức về Thiếu Tá Trần Ba.

Quang Dũng:

– Thiếu Tá Trần Ba tốt nhiệp Khoá 3 Nha Trang (Đồng Đế), cùng với Thiếu Tá Đoàn Đức Nghi, nay thì cả hai đã tử trận cả rồi, Nghi tử trận khi là Tiểu Đoàn Phó Tiểu Đoàn 1, Ba tử trận khi là Tiểu Đoàn Phó TĐ5/TQLC của tôi.

– Bà Huy Lễ – Trưởng Phòng Xã Hội –  viết bài “Hoạ Vô Đơn Chí”, nội dung bi thảm quá, nhưng nhiều TQLC chưa biết về Trần Ba, xin anh cho biết thêm.

Hồi lâu, tôi mới nghe Quang Dũng nói:

– Quang Dũng đã đọc bài viết này rồi, nội dung đúng, ngoại trừ một vài chi tiết về thời gian ngày tháng liên quan. Đây là sự thật quá đau lòng nên Quang Dũng giữ im lặng từ đó đến nay, vì mỗi khi nhắc đến, anh đều bị nghẹn họng không nói được, tôi cũng không viết ra được, nay Cần Thơ hỏi thì Quang Dũng sẽ ráng, nhưng có những chi tiết thuộc về tâm linh, tùy lòng tin của mỗi người. Trần Ba không chỉ là cánh tay mặt, mà còn hơn thế nữa, một nửa đời người của tôi, nên những gì xảy ra với Trần Ba nó hằn sâu trong đầu, trong tim tôi, tôi nhớ từng chi tiết cho tới chết.

Thì ra Quang Dũng biết là sẽ khó nói, vì suốt trong câu chuyện, Quang Dũng cứ nghẹn lời, có những lúc anh ngừng lại hơi lâu khiến tôi phải “A-lô...” thì mới nghe tiếng sụt sịt. Quang Dũng tiếp tục:

– Trần Ba là một trong những sĩ quan giỏi và can đảm nhất mà tôi từng chỉ huy. Trước ngày TĐ5/TQLC đi hành quân Quảng Trị, sáng 04/4/1972, tôi dẫn mấy sĩ quan ra Ngã Ba Cây Lơn (Dĩ An, Biên Hoà) ăn sáng, gồm có Tiểu Đoàn Phó Trần Ba, các Đại Đội Trưởng Ngô Thành Hữu, Dương Công Phó, Nguyễn Văn Quang, v.v… Ngô Thành

Hữu hỏi nhỏ: “Em có bạn là Cảnh Sát đi theo, xin Quang Dũng cho nhập tiệc nhá?” Tôi nói với Ngô Thành Hữu: “Cứ tự nhiên, ‘tứ hải giai huynh đệ’ mà…”

– A-lô, a-lô. Quang Dũng, stop, stop cho Cần Thơ hỏi.

– Hỏi đi.

– Thời gian tháng 4/72 cả Sư Đoàn TQLC đang ở tuyến đầu, Huế Quảng Trị, sao ngày 04/4/72 anh vẫn còn ở Ngã Ba Cây Lơn, Biên Hoà?

– Không, chỉ có Lữ Đoàn 147/TQLC và 258/TQLC đang ở tuyến đầu, ngày 02/4/1972 Bộ Tổng Tham Mưu mới điều động Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn TQLC và Lữ Đoàn 369/TQLC từ Sàigòn ra Huế. Lữ Đoàn 369 của Đại Tá Phạm Văn Chung gồm có TĐ2 của anh Nguyễn Xuân Phúc, TĐ9 của Đà Lạt Nguyễn Kim Đễ và TĐ5 của Quang Dũng lần lượt được không vận ra Huế nên ngày 05/4 Quang Dũng mới đi.

Quang Dũng nói tiếp về bữa ăn sáng ngày hôm đó:

– Ăn được chừng 10 phút thì anh bạn Cảnh Sát của Hữu xin phép nói đôi lời. Chuyện hơi lạ, hiếm khi trong bàn ăn của đàn Cọp Biển mà có người ngoài xen vào lên tiếng trước, Quang Dũng tò mò nên đồng ý ngay.

Anh Cảnh Sát ấp úng thưa: “Thưa quý anh, vì quá thương mến và kính phục các anh TQLC nên em xin đi theo anh Hữu để được làm quen, không ngờ tới đây, em thấy có chuyện cần thưa, có thể điều em nói làm các anh không vui, nhưng vì em là bạn thân của anh Ngô Thành Hữu…”

Thấy anh Cảnh Sát có vẻ lo âu rào đón, Quang Dũng phất tay: “Bạn cứ nói đại đi.”

Anh Cảnh Sát ngó thẳng vào Trần Ba nói: “Thưa anh, (tức Trần Ba) “thiên cơ bất khả lậu”, nhưng vì em vô cùng quý trọng anh, nên em nghĩ rằng phải nói ra, dù sau này em gặp điều không hay. Anh (tức Trần Ba) phải hết sức thận trọng, đề phòng bất trắc, nếu không thì trong vòng 10 ngày tới anh sẽ gặp đại nạn đến sinh mạng, em báo cho anh biết trước để đề phòng.”

Sau khi nghe anh Cảnh Sát nói thế, không khí bữa ăn sáng không còn ồn ào, nhưng ai đã là lính đánh giặc thì cũng đôi lần gặp những lời “tiên tri” như thế này rồi, đôi khi sai, đôi khi đúng, nhưng là lính cầm súng ra trận thì không có quyền đề phòng gì cả, mà chỉ việc tuân lệnh cấp chỉ huy, dù nhìn thấy cái chết trước mắt.

Buổi chiều hôm ấy (04/4/72), vợ chồng Quang Dũng mời vợ chồng Trần Ba qua ăn cơm, nhà hai thằng cùng trong trại gia binh TĐ5/TQLC (cạnh suối Lồ Ồ, Dĩ An), bốn con gái của Trần Ba và Quang Dũng vẫn vui đùa. Hai gia đình chúng tôi thường có những bữa cơm như vậy. Nhưng hôm đó, sau một hớp cay, Trần Ba ghé tai tôi nói nhỏ: “Đại Bàng! Tôi thương vợ tôi quá, nếu có chuyện gì thì tôi sẽ đem vợ tôi theo.”

Tôi tưởng tôi nghe lầm, nên vội ngắt lời anh và hỏi lại:

– Anh Lịch, anh nói thế có thật không…

– Mày2 không tin lời tao nói phải không? Tao là thằng Hồ Quang Lịch, đã hơn 86 tuổi rồi, mày cũng đã 82, chúng ta có thể quên chuyện hôm qua, nhưng chuyện sống chết mấy chục năm về trước thì nó hằn sâu trong đầu, trong tim, vì đó là những nỗi đau vô cùng tận. Hơn nữa Trần Ba nó đang ở trên cao, đang nghe tao nhắc lại chuyện xưa, chuyện 51 năm về trước, làm sao tao dám “phịa” chuyện?

Tôi vội nói:

– Xin lỗi anh, tiếp đi.

– Chiều ngày 05/4/72 tiểu đoàn tao đáp xuống Phú Bài, GMC chở Tiểu Đoàn 5 về chỗ Cao Bằng LĐ369 của Đại Tá Chung để hoạt động trong khu vực Mỹ Chánh. Ngày 06/4 một đơn vị Địa Phương Quân bị VC tấn công, ông Cao Bằng lệnh cho tao đưa cánh B đi tiếp viện. Thay vì cho cánh B của Trần Ba đi, tao dẫn 3 đại đội đi tiếp viện còn Trần Ba với 1 đại đội ở lại để làm trừ bị. Chuyện tiếp viện chẳng có gì khó, VC bỏ chạy để lại 10 xác. Chắc mày hiểu quyết định của tao đề Trần Ba làm trừ bị?

Nghe giọng Quang Dũng sôi nổi như đang điều quân rồi muốn chửi thề nên tôi cần giảm “nhiệt độ” của anh xuống bằng cách nhắc lại chuyện của tôi:

– Quang Dũng, quyết định của anh đầy lý và tình, tôi cũng đã có lần làm như anh,

Quang Dũng ngắt lời khi tôi chưa nói hết câu, anh bảo:

– Ngày 7/4, tiểu đoàn tao nhận 5 ngày tiếp tế để hành quân lục soát.

Mờ sáng ngày 8/4 xuất phát, cánh A tao tiến chiếm những mục tiêu chính, cánh B của Trần Ba gồm có đại đội của Dương Công Phó (K22A/VB) và Đỗ Trung Giao (K17TĐ) tiến theo trục tương đối nhẹ. Nhưng tao luôn nhắc Trần Ba đi thật chậm, cần thì dừng lại. Khoảng 8 giờ 30, cánh A tao chạm địch, cùng lúc nghe súng nổ bên cánh B, tao luôn nhớ lời anh Cảnh Sát nói lúc ăn sáng tại Ngã Ba Cây Lơn nên tao hét Trần Ba dừng lại, kiếm vị trí cố thủ để tao lo diều động cánh A vì súng nổ hơi nhiều. Vài phút sau, lại nghe Trần Ba báo cáo tịch thu được súng cối và đại liên. Tao biết tính Trần Ba khi đụng trận nên tao thét bạch văn luôn: “Lệnh cho mày dừng lại ngay, nghe chưa Ba?” Nhưng rồi tao không nghe Trần Ba trả lời, tao gọi Dương Công Phó cũng không nghe, mất liên lạc với cánh B, tao liếc nhìn đồng hồ:  8g45 sáng ngày 8/4/1972!…  Chưa tới 10 ngày, mới chỉ có 4 ngày thôi mà! Trần Ba ơi!

Im lặng hồi lâu, Quang Dũng nghẹn lời, tôi biết, tôi thấy anh đang khóc!

Tôi cần tôn trọng những giọt nước mắt của Quang Dũng đối với Trần Ba, không được phép hỏi thêm bất cứ điều gì trong lúc này, nên tôi xin phép tạm ngưng “Vì còn phải đi đón cháu ngoại.” Nghe tôi phải đi đón cháu ngoại thì anh cũng nói:

– Ừ, đi đi. Tao cũng đi chơi với cháu nội, nó đang ngó tao khóc, mai gọi lại.

Như vậy là Thiếu Tá Trần Ba “mất tích” lúc 8 giờ 45 phút sáng ngày 08/4/1972 cùng với trung đội đi đầu! Nếu có gọi lại, tôi sẽ không hỏi Quang Dũng bất cứ chi tiết nào liên quan tới trận chiến, vì anh có giải thích thế nào tôi cũng không hiểu, đơn giản là tôi không ở trong cuộc, và không cào vào vết thương cũ của anh cho chảy máu.

Từ tháng 4, tháng 5/1972, và những tháng sau đó, trận chiến khốc liệt liên tiếp xảy ra ở vùng địa đầu giới tuyến Huế, Quảng Trị. Ngoài Sư Đoàn 1 và Sư Đoàn 3BB, thượng cấp còn đưa luôn toàn bộ hai Sư Đoàn Tổng Trừ Bị là Nhảy Dù và TQLC tham dự, cho tới khi tái chiếm được Quảng Trị ngày 16/9/1 972, xương máu đổ ra, có biết bao quân tử trận, mất tích, bị thương. Trận chiến tiếp diễn ngay cả sau khi có đình chiến ngày 28/01/1973.

Cho nên ngày hôm sau tôi gọi lại Quang Dũng, tôi chỉ xin anh nói cho nghe về việc tìm ra hài cốt của Thiếu Tá Trần Ba.

– A-lô… Cần Thơ gọi Quang Dũng.

– Quang Dũng nghe đây, tao chờ chú mày.

– Anh kể vắn tắt cho nghe việc tìm thấy hài cốt anh Trần Ba.

– Mày biết là sau cái ngày gọi là “đình chiến”, TQLC vẫn hành quân “giữ đất”, trong một lần hành quân vào vùng nơi Trấn Ba mất tích, tao được lệnh cho dừng quân, nhân dịp này tao cho Thượng Sĩ Thường Vụ tên Đông cùng anh em Đại Đội Chỉ Huy đi lùng sục trong phạm vi dừng quân. Khu vực này đã bị bom đạn cày nát, chỉ còn những bụi cây nhỏ và những bãi cỏ may. Lục tìm bụi cây, bới đất, tới chiều toán của Thượng Sĩ Đông báo cáo tìm được 12 bộ hài cốt, không còn ai nữa. Tao cho lệnh Thượng Sĩ Đông dẫn anh em về vị trí đóng quân. Một lúc sau Đông gọi máy báo cáo không hiểu tại sao Đông cứ bị vấp té hoài, không đứng dậy được, kêu tao lên cứu. Linh tính cho tao biết có chuyện… Tao gọi thầm tên Trần Ba và nói Thượng Sĩ Đông khấn vái xem sao. Thượng Sĩ Đông bèn quỳ gối vái lạy: “Lạy Đại Bàng Trần Ba, xin Đại Bàng hướng dẫn cho chúng tôi tìm được…” Thượng Sĩ Đông đứng dậy được, đi đi tới như có lực đẩy sau lưng, đi quanh co một hồi thì Đông trông thấy một vạt cỏ xanh, xanh hơn những chỗ khác, Đông vẹt đám cỏ xanh ra và trông thấy bộ quân phục rằn ri đã mục nát, rồi Đông hốt hoảng báo cho tao: “Tìm thấy rồi, thấy rồi Quang Dũng ơi!”… Toàn thân tao nổi gai ốc, không biết nói thế nào về cảm xúc của tao trong lúc đó. Nhớ thương thằng em cả năm nay rồi, nay tìm thấy hài cốt thì lại đau lòng, em tao chết thật rồi, không còn tia hy vọng mất tích rồi có ngày sẽ trở về! Dưới vạt cỏ, Đông tìm thấy bộ quân phục TQLC đã mục nát, nhưng trên nắp túi áo có thêu chữ “TRAN BA”. Tìm thêm được thẻ bài mang tên “TRẦN BA” và bộ xương. Trần Ba đã về với đồng đội và gia đình vào tháng 4/1973 sau 1 năm “mất tích”. Tối hôm đó, Quang Dũng cho rửa sạch hài cốt Trần Ba, cho binh sĩ thay nhau đứng gác bên hài cốt suốt đêm, sáng hôm sau tao xin phương tiện đưa hài cốt Trần Ba về Saigon, đồng thời lệnh hậu cứ biệt phái một xe Jeep cho chị Trần Ba dùng tới khi nào không cần nữa.

Hoạ Vô Đơn Chí:

– Hậu cứ TĐ5 báo cáo cho tao tin tức hằng ngày, và đúng như bà Huy Lễ đã viết.

Hậu cứ sắp xếp quàn hài cốt Trần Ba tại chùa thì chị Trần Ba xin quàn tại nhà và chôn tại Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hoà, thay vì Mạc Đĩnh Chi.

Đại Tá L.Đ.Q. – Tham Mưu Trưởng Sư Đoàn – đã đến tư gia viếng hài cốt, truy thăng Cố Trung Tá và gắn Đệ Tứ Đẳng Bảo Quốc cho Thiếu Tá Trần Ba.

Tài xế hậu cứ lái xe Jeep đưa chị Trần Ba, bố và em trai Trần Ba là Trần Lành đến Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hoà để lo việc xây kim tĩnh cho Cố Trung Tá Trần Ba.

Khi gần đến nghĩa trang, một xe GMC của Mỹ đi từ Biên Hoà về hướng Saigon, bất ngờ lạc tay lái, bay qua đường ngăn đôi xa lộ, đâm trực diện vào xe Jeep!

Hậu quả là Bố và chị Trần Ba tử nạn, tài xế và Trần Lành bị thương nặng.

Quang Dũng nghẹn lời, dù anh biết như thế nhưng vẫn tự đặt câu hỏi:

– Có phải Trần Ba đã về đón vợ đi theo như đã nói trong bữa cơm chiều tại nhà Quang Dũng ngày 04/4/1972 không?

Im lặng…

Dù độc giả cũng như tôi còn muốn biết thêm nhiều chi tiết khác liên quan tới trận chiến cuối cùng của “Người Hùng Trần Ba”, nhưng sau khi nghe Quang Dũng tự đặt câu hỏi như trên thì độc giả và tôi không nên hỏi thêm bất cứ chi tiết nào khác nữa, ngoài những chi tiết mà Quang Dũng đã bộc lộ sau hơn 50 năm chôn chặt trong lòng.

Tôi hỏi câu chót:

– Hiện nay anh có liên lạc được với các con của Cố Trung Tá Trần Ba không?

– Hiện nay tao còn liên lạc được với 1 trong 4 cháu gái con Trần Ba, cháu này ở Maryland, 3 cháu kia vẫn còn ở Việt Nam.

– Cám ơn Quang Dũng. ⬛

CA, 24/02/2023

(Cần Thơ ghi lại theo lời Quang Dũng)


1 Hai câu trong bài thơ “Đối Tửu” của Nguyễn Du

2 Hình như Quang Dũng bực mình vì câu tôi hỏi nên anh “mày, tao”