PHẦN THỨ NHÌ

ĐẶC ĐIỂM MỘT SỐ HÌNH THÁI SINH HOẠT VĂN HOÁ, TINH THẦN CỦA DÂN TỘC VIỆT

♦

※ 6 ※

Tiếng Việt và văn học Việt tiêu biểu cho tính thống nhất và khả năng thâu hoá của dân tộc Việt

※ 7 ※

Về đặc điểm trong các trò vui chơi và trong các ngành công, mĩ nghệ, nghệ thuật

※ 8 ※

Về đời sống tín ngưỡng của dân tộc Việt

※ 9 ※

Về tín ngưỡng tổ chức vũ trụ của dân tộc Việt

※ 10 ※

Luân lí quan chịu ảnh hưởng tín ngưỡng của dân tộc Việt

※ 11 ※

Về những tin tưởng linh tinh của dân tộc Việt

※ Chương Phụ※

Ý nghĩa ngày Tết cổ truyền của dân tộc Việt

※ Tổng kết※

      Như đã trình bày rải rác trong các chương liên quan đến lịch sử dân tộc Việt từ thời Hùng vuơng lập quốc cho đến An Dương vương (nước Văn Lang và nước Âu Lạc), trước khi bị Triệu Đà gốc Trung Hoa thôn tính, dân tộc ta đã sống theo nông nghiệp định cư định canh trên đồng bằng sông Nhị, sông Mã với nông cụ và vũ khí bằng đồng (lưỡi cầy, lưỡi rìu, mũi tên…) và đã bắt đầu chế tạo đồ sắt. Như thế hẳn dân tộc Việt trước khi tiếp xúc với Trung Hoa đã phải có trình độ văn hoá khá cao tương ứng, chứ không thể còn ở trong tình trạng thấp kém như sử gia Trần Trọng Kim nhận xét được ⁽¹⁾.

            Các di tích khảo cổ như trống đồng và các hình khắc hoạ trên đó diễn tả sinh hoạt văn hoá, tín ngưỡng như vũ nhạc, tế lễ; các dụng cụ sinh hoạt hằng ngày đủ loại như đồ đá, đồ đồng, đồ gốm, các đồ trang sức bằng đá, bằng đồng, tất cả đều có các hình trang trí hoa văn, kỉ hà, hình người, vật, cây cỏ v.v… cho thấy đặc trưng văn hoá của dân tộc Việt là một nền văn hoá riêng biệt hẳn, mà không phải là một chi nhánh, phụ thuộc của nền văn hoá Hán.

            Đến Thục An Dương vương, ông lãnh đạo dân Việt chống lại quân Tần xâm lược bằng chiến thuật du kích, giết được tướng Tần là Đồ Thư, đuổi giặc ra khỏi bờ cõi, rồi xây Loa Thành, chế nỏ bắn tên đồng liên hoàn, đánh thắng quân Triệu Đà xâm lăng lần thứ nhất. An Dương Vương chỉ bị bại trận vì gian kế trá hoà, dùng hôn nhân làm gián điệp của cha con Triệu Đà – Trọng Thuỷ.

            Do đó nền văn hoá đồ đồng của dân tộc Lạc Việt phải được coi là một trong những nền văn hoá rực rỡ của nhân loại. Và lòng tự hào về “bốn nghìn năm văn hiến” cũng có sở cứ.